MAPA GMINY POGORZELA:
PLAN MIASTA POGORZELA:
 |
| źródło: www.pogorzela.pl |
Gmina Pogorzela leży we wschodniej części powiatu gostyńskiego, granicząc z gminami: Piaski, Borek Wlkp., Koźmin Wlkp., Krotoszyn, Kobylin i Pępowo. Najbliższa droga krajowa Leszno - Jarocin przebiega w odległości około 12 km na północ od miasta Pogorzela. W granicach gminy leży miasto Pogorzela liczące około 2100 mieszkańców oraz 12 sołectw: Bielawy Pogorzelskie, Bułaków, Elżbietków, Głuchów, Gumienice, Kaczagórka, Kromolice, Łukaszew, Małgów, Ochla, Paradów i Wziąchów o łącznej liczbie około 2900 mieszkańców. Razem gminę Pogorzela zamieszkuje około 5000 mieszkańców. Powierzchnia gminy wynosi 96,4 km2, z czego 78 % stanowią użytki rolne a 17,3 % lasy. Na ogólną powierzchnię 7371 ha użytków rolnych, 5956 ha tj. 81,3 % należy do gospodarstw indywidualnych. Podstawową funkcją gminy jest gospodarka rolna.
ZARYS HISTORYCZNY:
Już w 1458 roku Pogorzela prawdopodobnie posiadała prawa miejskie. W połowie XV wieku wielkością odpowiadała takim miastom Wielkopolski jak Międzychód, Rydzyna, Zbąszyń czy Miejska Górka. W przeszłości przez Pogorzelę prowadziły ważne szlaki komunikacyjne, sprzyjające rozwojowi miasta. Miasto prywatne; od XV w. do 1658 r. własność Pogorzelskich, następnie Bielickich, Radzewskich, od XVIII w. Olewińskich, Zbijewskich, Drwęskich, do lat 60-tych XIX w. Taczanowskich, następnie hr. Arco i Rohmannów. Wraz z lokacją miasta lub nieco wcześniej powstaje kościół p.w. św.Michała Archanioła. W drugiej połowie XVI wieku miasto przeżywa rozkwit - rozwija się handel i rzemiosło. Szkoła w Pogorzeli istniała już w XVI wieku. Miasteczko podupadło za panowania Jana Kazimierza. W XVII i XVIII wieku na terenie miasta kwitło piwowarstwo i gorzelnictwo.W roku 1774 miasto dotknęła klęska pożaru. W 1785 roku powstał nowy, późnobarokowy kościół. W końcu XVIII wieku miasto miało zdecydowanie rolniczy charakter, rzemiosło i handel zaopatrywało głównie rynek wewnętrzny. Obecny ratusz powstał w 1856 r. w miejsce drewnianego, który spłonął prawdopodobnie w 1775 r. Na skutek znacznego napływu ludności niemieckiej w XIX w., w 1862 r. wzniesiono kościół ewangelicki w stylu neogotyckim. W 1908 r. Pogorzela uzyskuje połączenie kolejowe z Gostyniem i Koźminem.
W okresie zaborów żywe jest poczucie polskości i odnotowujemy liczne próby organizowania się Polaków w różne związki i organizacje. Świadczą o tym takie fakty z historii Pogorzeli jak:
1872 r. powstanie Towarzystwa Pożyczkowego,
1878 r. zorganizowanie się pierwszego Kółka Rolniczego,
1887 r. powstanie Straży Pożarnej w Pogorzeli /04.01.1887/
1906-1907 r. strajk szkolny /protest przeciwko nauce religii w języku niemieckim/
1910 r. powstanie Koła Śpiewaczego "Cecylia" oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych
1913 r. założenie Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży
1919 r. uformowanie oddziału powstańczego i oswobodzenie miasta
Pogorzela wystawiła kompanię żołnierzy, którzy po oswobodzeniu miasta weszli w skład 11 Pułku Strzelców Wielkopolskich i wzięli udział w walkach o wyzwolenie południowej Wielkopolski. Ku ich chwale społeczeństwo wystawiło w roku 1924 pomnik na rynku w Pogorzeli. Został on przez hitlerowców zburzony, lecz w roku 1989 odbudowany przez mieszkańców gminy.
WARTO ZOBACZYĆ:
Kościół późnobarokowy p.w. św. Michała Archanioła w Pogorzeli z 1778 r.
Zespół pałacowo-folwarczny oraz park pałacowy z 1880 r. przy ul.Parkowej w Pogorzeli
Wiatrak koźlak z pierwszej połowy XIX w Gumienicach
Zespół pałacowo-folwarczny z 1860 r. w Kromolicach
Założenie urbanistyczne i zespół budowlany miasta Pogorzela z XIX w.
Zespół kościoła ewangelickiego w Pogorzeli w stylu neogotyckim z 1862 r.
pomniki przyrody:
1) jarząb brekinia o obwodzie 195 cm, wysokości 25 m., znajdujący się na terenie leśnictwa Dobrapomoc, nadana została mu nazwa Roch - Roch Zbijewski był fundatorem pogorzelskiego kościoła i dawnym właścicielem części miasta,
2) dąb szypułkowy o obwodzie 827 cm, wysokości 30 m., znajdujący się na terenie leśnictwa Międzyborze, nadana została mu nazwa Michał - na cześć patrona miasta i gminy Pogorzela św. Michała Archanioła,
3) dąb szypułkowy o obwodzie 673 cm, wysokości 25 m., znajdujący się na terenie leśnictwa Międzyborze, nadana została mu nazwa Władysław - na cześć zmarłego 24 kwietnia 2015r. Władysława Bartoszewskiego.
ponadto:
Przez najciekawsze pod względem przyrodniczym i krajobrazowym tereny gminy poprowadzono w 2013 r. Pogorzelski szlak rowerowy. Wiedzie on po terenie gminy drogami powiatowymi i gminnym, polnymi i leśnymi. Składa się z dwóch pętli. Pierwsza z nich oznaczona kolorem pomarańczowym o długości 16,5 km biegnie przez miejscowości Pogorzela, Głuchów, Gumienice, Dobrapomoc i Elżbietków (średni czas przejazdu 1,40 h). Druga trasa oznaczona kolorem zielonym o długości 19,5 km prowadzi przez miejscowości Pogorzela, Głuchów, Małgów, Bułaków i Międzyborze (średni czas przejazdu 2 h). Na każdej trasie znajdują się 3 miejsca postojowe. Po drodze dostrzec można wiele lokalnych atrakcji.
Ponadto na terenie gminy Pogorzela funkcjonują dwa obiekty rekreacyjne, będące doskonałym miejscem do urządzania imprez plenerowych i pikników. Są to: okazały wigwam "Grandel" znajdujący się w pobliżu leśniczówki Międzyborze, wybudowany przez Nadleśnictwo Piaski oraz wiata grillowa w Głuchowie (tzw. grzybek), będąca częścią kompleksu rekreacyjnego. Obok niej znajdują się boisko do gry w piłkę nożną, boisko do plażowej piłki siatkowej, siłownia zewnętrzna oraz zbiornik wodny.
Na terenie gminy, w Pogorzeli jest Muzeum „Łaciata Wieś”, które gromadzi zabytkowe eksponaty z zakresu tradycyjnego wyrobu serowarskiego, hodowli bydła mlecznego oraz sprzęty gospodarstwa domowego i rolnego z XIX i XX wieku. Znaleźć tam można m.in. centryfugi, gliniane garnki, konwie, cedzaki, kierzynki do robienia masła, kołowrotki, starodawne żelazka. Muzeum prowadzone jest przez Stowarzyszenie „Łaciata Wieś”, które założyło pierwszą w Wielkopolsce wioskę tematyczną. Organizacja zachęca do odwiedzania obiektu, a także zaprasza do przeżycia żywej lekcji z życia wsi i codziennych obowiązków gospodarza. W programie organizowanych przez stowarzyszenie zajęć znajduje się wizyta w gospodarstwie rolnym, dojenie sztucznej krowy, jazda konna (przejazd bryczką, jazda w siodle), różnorodne warsztaty, gry planszowo-terenowe i quest.
źródło: www.pogorzela.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz