Powiat żniński – powiat w Polsce (województwo kujawsko-pomorskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą jego władz jest Żnin.
Na terenie powiatu znajduje się m.in. stanowisko archeologiczne Biskupin, cementownia Lafarge oraz pałac w Lubostroniu.
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejsko-wiejskie: Barcin, Janowiec Wielkopolski, Łabiszyn, Żnin
gminy wiejskie: Gąsawa, Rogowo
miasta: Barcin, Janowiec Wielkopolski, Łabiszyn, Żnin
wsie: Gąsawa, Rogowo, Biskupin
Powiat Żniński to bardzo atrakcyjna, pełna urokliwych zakątków część województwa kujawsko-pomorskiego. Położony jest w jego południowo-zachodniej części. Przez jego teren przebiega większość trzeciego odcinka Szlaku Piastowskiego. Powiat tworzą cztery gminy miejsko-wiejskie (Barcin, Janowiec Wlkp., Łabiszyn, Żnin) i dwie gminy wiejskie (Gąsawa, Rogowo), które wśród licznych lasów i jezior tworzą swoistą enklawę turystyczną, kulturową i przyrodniczą. Powiat Żniński w całości leży w granicach regionu historyczno-etnograficznego zwanego Pałukami. Nazwa Pałuki najprawdopodobniej wzięła się od ukształtowania terenu i oznacza pofalowaną, pałąkowatą ziemię z pagórkami otoczonymi łąkami zajmującymi doliny jeziorne i rzeczne. Kraina ta zajmuje północno-wschodnią część Wielkopolski. Wyróżnia ją przede wszystkim folklor, który to dziś jest kontynuacją ludowych tradycji malarsko-rzeźbiarskich, zdobnictwa wnętrz, bogatego haftu, folkloru muzycznego, plecionkarstwa, garncarstwa i kowalstwa.
Powiat Żniński to urokliwy krajobraz z licznymi wzniesieniami, rynnami, zwartymi kompleksami leśnymi i jeziorami. Na terenie powiatu jest 57 jezior oraz 76 pomników przyrody. W 4 rezerwatach przyrody oraz w 3 obszarach chronionego krajobrazu można doświadczyć niesamowitych przygód wśród dzikiej natury. W dolinach rzeki Gąsawki, Wełny i Noteci występują ciągi jezior rynnowych objętych Obszarami Chronionego Krajobrazu. Należą do nich: Ciąg Jezior Żnińskich, Ciąg Jezior Żędowskich oraz Ciąg Jezior Rogowskich, które wraz z kompleksami leśnymi są ostoją wielu gatunków roślin i zwierząt. Wszystkie walory przyrodnicze Ziemi Żnińskiej można poznać na znakowanych szlakach turystycznych, podczas spływów kajakowych, wypraw rowerowych i pieszych wędrówek. Są one niewątpliwą atrakcją dla osób zainteresowanych spędzeniem czasu w bliskości z naturą, spacerowaniem wokół śródleśnych jezior, zbieraniem grzybów, podglądaniem zwierząt.
Powiat Żniński to liczne zabytki i atrakcje turystyczne położone w promieniu ok. 15 km od serca Pałuk – Żnina. Wśród nich są: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji z pobliskimi ruinami XIV-wiecznego zamku Diabła Weneckiego, Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie z XV-wieczną gotycką wieżą ratuszową, Muzeum Sztuki Sakralnej w Żninie, Pałac Lubostroń, kościół pw. św. Mikołaja w Gąsawie, Żnińska Kolej Powiatowa, której trasa prowadzi ze Żnina przez Wenecję i Biskupin do Gąsawy, miasteczko westernowe Silverado City w Bożejewiczkach oraz Park Dinozaurów „Zaurolandia” w Rogowie. Warto wspomnieć również o pomniku Leszka Białego w Marcinkowie Górnym oraz pomnikach Fryderyka Chopina i braci Śniadeckich w Żninie.
Powiat Żniński to niezliczone zespoły dworskie i pałacowo-parkowe na czele z uznawanym za perłę polskiego klasycyzmu Pałacem Lubostroń wraz z otaczającym go 40-hektarowym parkiem. Ciekawym zabytkiem jest neogotycki pałac w Kołdrąbiu oraz eklektyczny pałac w Uścikowie z końca XIX w. W Grochowiskach Szlacheckich znajduje się dworek z końca XVIII w. zbudowany w stylu klasycystycznym otoczony przez park krajobrazowy z XIX w. Warto też zobaczyć Dwór Marzeń w Sielcu, który był własnością twórcy Marynarki Wojennej II RP - admirała Józefa Unruga. Ponadto na terenie Powiatu Żnińskiego znajduje się szereg dworów, pałaców jak chociażby te w: Cerekwicy, Łabiszynie, Marcinkowie Dolnym i Górnym, Reczu, Słębowie, Sobiejuchach oraz w Tonowie.
Powiat Żniński to bardzo zróżnicowana baza noclegowa, która daje gwarancję spełnienia różnorodnych oczekiwań odwiedzających region Gości. Liczne ośrodki wypoczynkowe na terenie Powiatu Żnińskiego, malowniczo położone nad jeziorami i często zagubione wśród lasów, są doskonałym miejscem odpoczynku dla osób spragnionych kontaktu z naturą. Godnymi polecenia są również cieszące się stale rosnącą popularnością gospodarstwa agroturystyczne. Położone na uboczu, oferują usługi na wysokim poziomie i ciekawą ofertę spędzenia wolnego czasu jak chociażby możliwość korzystania ze sprzętu wodnego, spotkania z archeologią w ramach zajęć dydaktycznych, obozy rekreacyjno-jeździeckie, rajdy konne. W Ptasim Ogrodzie można odbyć zajęcia edukacyjne i posłuchać śpiewu ok. 420 sztuk egzotycznych ptaków (wśród nich 1/5 populacji świata szpaków balijskich). Natomiast wielbicielom stylowych rezydencji polecamy noclegi w miejscowych pałacach w: Lubostroniu, Uścikowie, Sielcu czy Grochowiskach Szlacheckich.
WARTO ZOBACZYĆ:
* Muzeum Archeologiczne w Biskupinie - Najbardziej znany rezerwat archeologiczny w Europie Środkowej. Znajdują się tutaj rekonstrukcje osady łużyckiej i wioski wczesnopiastowskiej. Miejsce to stanowi naturalną scenerię dla imprez spośród których olbrzymią popularność zyskał wrześniowy Festyn Archeologiczny. Rezerwat to centrum archeologii doświadczalnej, edukacji, ale przede wszystkim zabawy.
* Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji - Skansen parowozów, wagonów oraz pojazdów trakcyjnych na tor o szerokości 600 mm prezentowany w formie „dużego dworca małej kolejki”. Można tutaj zobaczyć m.in. 17 zabytkowych parowozów, z których najstarszy pochodzi z 1899 r. Znajdują się tutaj też rogatki z domkiem dróżnika, obrotnica z 1908 r., żuraw wodny, zwrotnice, itp. W sezonie turystycznym, w wybrane soboty, muzeum zwiedzać można po zapadnięciu zmroku.
* Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie - Muzeum regionalne z kolekcją eksponatów, pamiątek i dokumentów świadczących o bogatej historii Żnina i Pałuk. W wieży ratuszowej z XV w. odtworzono skarbiec oraz salę narad rajców miejskich. W „Magistracie” prezentowane są wystawy poświęcone historii żnińskiego drukarstwa, etnografii Pałuk oraz wystawy czasowe.
* Żnińska Kolej Wąskotorowa - Kolej wąskotorowa z historią Pałuk związana jest od blisko 120 lat. Niegdyś stanowiła podstawowy środek transportu zarówno towarowego jak i pasażerskiego. Obecnie przejazd składem Żnińskiej Kolei Wąskotorowej jest atrakcją nie tylko dla dzieci. Dźwięk stukoczących kół, charakterystyczne dla pociągu kołysanie i możliwość podziwiania z okien pałuckich krajobrazów sprawia, że kolejka jest najpopularniejszym środkiem lokomocji łączącym ciekawe turystycznie miejscowości – Żnin, Wenecję, Biskupin i Gąsawę (12 km).
* Zespół pałacowo – parkowy w Lubostroniu - Pałac Lubostroń uznawany jest za perłę polskiego klasycyzmu. To dzieło Stanisława Zawadzkiego wzorowane na Villi Rotondo Andre Paladio w pobliżu Vicenzy oraz pałacu Merliniego w Królikarni. Pałac i zabudowania dworskie otacza ponad 40 ha park. Dobra lubostrońskie przez lata stanowiły ostoję myśli patriotycznej. Obecnie to centrum działań kulturalnych, artystycznych i naukowych. Malowniczy krajobraz i niepowtarzalny wystrój wnętrz tworzą doskonałą scenerię dla odbywających się tu koncertów i imprez.
* Kościół pw. św. Mikołaja w Gąsawie - Modrzewiowa świątynia z XVII w. kryta łupkiem jest najstarszym zabytkiem Gąsawy. Pod koniec XX w. (w latach 1998-1999), podczas remontu dachu i ścian zewnętrznych, odkryto unikatowy gotycki układ belek szkieletu oraz cenny zespół malowideł ściennych. Przez 150 lat zakrywała je tynkowana trzcina. Obecnie, za sprawą zespołu barokowych malowideł, kościół uznawany jest za perłę sztuki sakralnej.
* Złotowo - Złotowo to wieś leżąca na pograniczu Pałuk i Kujaw, w której znajduje się kurhan z epoki kamienia gładzonego (neolitu). Został on odkryty przez tamtejszego nauczyciela Alojzego Rybczyńskiego w 1959 r.
* Świątkowo – wieś położona 10 km na północny – wschód od Janowca Wielkopolskiego. Spośród innych miejscowości wyróżnia ją budownictwo, tj. drewniane domy stylizowane na budownictwo góralskie (tzw. „poniatówki”).
* Marcinkowo Górne - Marcinkowo Górne to wieś, która wzmiankowana była już w I poł. XIII w. Do historii przeszła jako miejsce śmierci księcia krakowsko – sandomierskiego Leszka Białego.
* Piechcin - Piechcin to niewielka miejscowość, w której znajduje się niezwykły akwen do nurkowania. Ten obszar wodny, powstał po zalaniu wapiennego wyrobiska i jest przez to wyjątkowo malowniczym miejscem. Jezioro otaczają białe wapienne skały kontrastujące z czystą lazurową wodą.
* Wenecja - Wenecja to wieś leżąca przy drodze Żnin – Gąsawa, 10 km na południe od Żnina. Nazwa miejscowości bez wątpienia nawiązuje do włoskiej Wenecji i związana jest z ciekawym położeniem wsi – na przesmyku pomiędzy trzema jeziorami (Biskupińskim, Weneckim, Skrzynka) połączonymi rzeką Gąsawką.
żródło: www.znin.pl; Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz