Chełmek – miasto w woj. małopolskim, w powiecie oświęcimskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Chełmek, nad Przemszą. Siedziba gminy to Chełmek, ponadto w gminie znajdują się 2 sołectwa: Bobrek i Gorzów i gajówka Nowopole. Gmina stanowi 6,71% powierzchni powiatu. Chełmek zlokalizowany jest pomiędzy trzema dużymi miastami: Katowicami–głównym ośrodkiem Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, odległość ok. 40 km;
Krakowem–największym ośrodkiem miejskim południowej Polski, odległość ok. 60 km;
Bielskiem–Białą, głównym ośrodkiem przemysłowym Podbeskidzia, odległość ok. 50 km.
Chełmek od strony północnej, wschodniej i południowej otoczony jest obszernym i dobrze zachowanym kompleksem leśnym.
Nazwę „Chełmek” miasto zawdzięcza wzniesieniu, które swym wyglądem przypomina hełm. Za tą hipotezą przemawia fakt, że po drugiej stronie Przemszy znajduje się wzgórze, znacznie większe, a położona u jego stóp miejscowość nosi nazwę Chełm Wielki. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1414 r. Od połowy XV w. należała do znanego rodu Ligęzów. W okresie zaborów Chełmek był wsią graniczną. Poza rolnictwem mieszkańcy zajmowali się do końca XIX w. budową galarów, spławem węgla, drewna i piaskowca triasowego do Krakowa i dalej. Od 1856 r. Chełmek posiadał już linię kolejową, która łączyła Wiedeń z Krakowem. Przełomem w historii miejscowości była budowa przez czeskiego fabrykanta Tomasza Batę pierwszych w Polsce zakładów mechanicznej produkcji obuwia.
Prawa miejskie Chełmek otrzymał w 1969 roku. Od stycznia 1973 roku utworzona została gmina Chełmek, w skład której wchodzą: miasto Chełmek oraz wsie Bobrek i Gorzów. W 1595 roku wieś położona w powiecie śląskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. bielskiego. Chełmek należy do Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego.
Herb Chełmka powstał w styczniu 1969 roku. Został wyłoniony w drodze konkursu, ogłoszonego w grudniu 1968 roku. Twórcy projektu to Jokiel Franciszek oraz Lankosz Andrzej. Herb Chełmka to tarcza o polu czerwonym w dolnej części. Widnieje na niej zarys skóry zwierzęcej w kolorze żółtym, na której jest fragment koła zębatego i but w kolorze czarnym. W górnej części zarysu skóry widnieje głowa łosia. Górna część tarczy to napis Chełmek na żółtym tle.
Do XIX wieku miejscowość była wsią rolniczą, której produkcja ograniczała się do wytwarzania płodów rolnych. Leżała także na pokładach porfirów, które w XIX wieku eksploatował leżący w pobliżu wsi kamieniołom.
W chwili obecnej miasto Chełmek jest historyczną stolicą przemysłu obuwniczego, a na terenie byłych Południowych Zakładów Przemysłu Obuwniczego „Chełmek” utworzono Miejską Strefę Aktywności Gospodarczej. Strefa zajmuje łącznie powierzchnię 27 ha. Jej istnienie stanowi jeden z głównych atutów gminy w zakresie jej potencjału gospodarczego. Na obszarze Miejskiej Strefy i w jej bezpośrednim otoczeniu funkcjonuje ok. 150 podmiotów gospodarczych, w tym z kapitałem zagranicznym, związanych z branżą obuwniczą, budowlaną, motoryzacyjną, producenci opakowań, mebli, okien. Podmioty te zatrudniają łącznie ok. 2 tys. osób. Gmina Chełmek przystąpiła do działań mających na celu poszerzenie Miejskiej Strefy Aktywności Gospodarczej od strony północnej i zachodniej o obszar ok. 12 ha, celem pozyskania kolejnych inwestorów i powstawania nowych miejsc pracy.
Organizatorem życia kulturalnego na terenie gminy Chełmek jest Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji. Zajmuje się on m.in. organizacją różnego rodzaju zajęć dla poszczególnych grup ludności (spektakli teatralnych oraz estradowych, wystaw, prowadzenie ognisk artystycznych, kursów itd.). Oprócz tego organizuje festyny, a także imprezy z okazji świąt państwowych i innych ważnych okoliczności. Gmina posiada wielofunkcyjny teren rekreacyjny „Muszla koncertowa”, gdzie odbywają się wcześniej wspomniane imprezy, koncerty itp. Do stałych przedsięwzięć o charakterze lokalnym należą: Dni Chełmka, Folklorystyczne Spotkania nad Przemszą oraz Festiwal Piosenki Harcerskiej i Podwórkowej „Trzepak”. W Centrum Kultury stale działa Galeria EPICENTRUM. Gmina stanowi dobre miejsce dla wypoczynku i uprawiania sportu. Posiada stadion, boiska, i sale sportowe, korty tenisowe oraz place zabaw. Piłka nożna oraz tenis są dyscyplinami sportu, które w znacznym stopniu wpisały się w historię miasta.
WARTO ZOBACZYĆ:
* Zespół pałacowo-parkowy w Bobrku
- budynek dawnego pałacu wzniesiony pod koniec XVIII w., przebudowany pod koniec XIX w. według projektu architekta Zygmunta Hendla,
- parterowy budynek oficyny wybudowany w I połowie XIX w.,
- budynki gospodarcze (czworaki) wybudowane w połowie XVIII i XIX w.,
- teren parku wraz z drzewostanem, który zajmuje około 25 ha,
* Spichlerz drewniany w Bobrku, który stanowi jeden z unikalnych zabytków dawnego, drewnianego budownictwa folwarcznego XVII w.
* Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej w Bobrku wzniesiony w XVII w., jako pierwszy na południu Polski w klasycystycznym stylu. Znajdują się w nim figurki autorstwa Wojciecha Stattlera oraz figurki wykonane według projektów Jana Matejki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz