Powiat pajęczański – powiat w Polsce (województwo łódzkie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pajęczno.
Powiat pajęczański ma obszar 803,77 km².
Powiat stanowi 4,41% powierzchni województwa łódzkiego.
Powiat pajęczański graniczy z trzema powiatami województwa łódzkiego: wieluńskim, bełchatowskim i radomszczańskim oraz z dwoma powiatami województwa śląskiego: częstochowskim i kłobuckim.
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejsko-wiejskie: Działoszyn, Pajęczno
gminy wiejskie: Kiełczygłów, Nowa Brzeźnica, Rząśnia, Siemkowice, Strzelce Wielkie, Sulmierzyce
miasta: Działoszyn, Pajęczno
Powiat ma charakter leśny i rolniczy. Tereny rolnicze zajmują 52% ogólnej powierzchni powiatu. W produkcji rolniczej dominują ziemniaki i zboże, także rzepak i buraki cukrowe. Bardzo dobrze funkcjonuje produkcja chrzanu, Obrowska zupa chrzanowa została wpisana na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi . Na terenie powiatu działa 50 przetwórni owocowo-warzywnych. Ze zwierząt hoduje się trzodę chlewną i bydło mleczne. Powiat pajęczański posiada bogate złoża kamienia wapiennego, piasków i żwirów. W kraju znana jest Cementownia Warta S.A. z Trębaczewa koło Działoszyna. W powiecie pajęczańskim znajduje się również zwałowisko KWB Bełchatów oraz część odkrywki Szczerców. W powiecie zarejestrowanych jest 2410 podmiotów gospodarczych. Regionem partnerskim powiatu pajęczańskiego jest powiat niemiecki Merseburg-Querfurt.
Powiat dysponuje 200 miejscami noclegowymi. Na terenie powiatu znajdują się dwa kina (w Pajęcznie i Działoszynie), 27 bibliotek, ośrodki kultury oraz Powiatowa Biblioteka Publiczna z czytelnią multimedialną.
Przez teren powiatu przebiegają krajowe drogi i linie kolejowe. Dobre połączenia zapewniają: magistrala kolejowa Śląsk-Porty i droga krajowa nr 42 oraz drogi wojewódzkie nr 486, 483, 491. Tablice rejestracyjne: EPJ (od maja 2000), wcześniej odpowiednio wojewódzkie częstochowskie, piotrkowskie, sieradzkie (wszystkie do 1998) i łódzkie (styczeń 1999 – kwiecień 2000). Powiatowy zarząd dróg znajduje się w mieście Działoszyn.
Południowo-zachodnią część powiatu obejmuje Załęczański Park Krajobrazowy, na jego obszarze znajdują się dwa rezerwaty przyrody: Węże i Dąbrowa w Niżankowicach. Na terenie Parku możemy podziwiać wiele interesujących pomników przyrody m.in. Żabi Staw czy Góra Wapiennik. W całym powiecie pajęczańskim rezerwaty przyrody mają łącznie 189 ha, a obszary chronionego krajobrazu zajmują 3640 ha.
Zabytki powiatu to głównie obiekty sakralne i architektoniczne oraz miejsca pamięci historycznej. Na terenie powiatu znajdują się 32 stanowiska archeologiczne.
Każdy niezależnie od wieku i kondycji znajdzie tu coś dla siebie, a wzbogacona z każdym rokiem infrastruktura turystyczna i rekreacyjna jest gwarancją zrealizowania pragnień. Na turystów pieszych czekają szlaki turystyczne wyznakowane w obszarach łatwo dostępnych, pokrytych lasami i zabytkowymi budowlami. Szlaki te są dostępne także rowerzystom:
- szlak „Rezerwatów Przyrody” - kolor niebieski
- szlak „Jury Wieluńskiej” - kolor czerwony
- szlak „Przełomu Warty przez Wyżynę Wieluńską" - kolor żółty
- szlak „Kurchanów Książęcych” - kolor czarny
Charakterystycznymi formami lekko falistej równiny polodowcowej są pagórki i wzgórza morenowe, doliny, wąwozy i wysoczyzny.
Można zaplanować podróże poza szlakami – do rezerwatów przyrody, ośrodków rekreacyjnych oraz miast i wsi.
Rezerwat geologiczny „Węże” - położony w sercu Załęczańskiego Parku Krajobrazowego, znajdziemy tam: wapienny ostaniec, Górę Zelce z 10 - cioma suchymi jaskiniami krasowymi o ciekawej szacie naciekowej; w jaskiniach można spotkać nietoperze.
Rezerwat leśny „Dąbrowa w Niżankowicach” z naturalnymi lasami dębowymi, dąbrową czcinkową i świetlistą.
Rezerwat Leśny „Murowaniec” (w okolicach Pajęczna), z wielowarstwowym lasem mieszanym z dużym udziałem jodły pospolitej. Występuje tam szereg interesujących roślin (wawrzynek wilczełko. kalina koralowa, konwalia majowa) oraz zwierząt (traszka grzebieniasta, ryjówka aksamitna, popielica).
Pomniki przyrody
Góra św. Genowefy
- ostańcowy pagór meandrowy z najwyższą i najbardziej malowniczą skałą wapienną z rzadkimi gatunkami roślin i murawą skalną,
Góra Draby
- ostaniec wapienny z Jaskinią Ewy i cennym stanowiskiem paleontologicznym,
Ujście Suchej Strugi
- ujście strumienia krasowego, który chowa się pod ziemię w tzw. ponorze, by po kilku kilometrach wpaść do rzeki Warty podziemnym ujściem,
Żabi Staw
- małe oczko wodne położone w okolicach Bobrownik 50 m ponad dnem doliny Warty, porośnięte grzebieniem północnym, który zakwita w czasie gdy wiosna spotyka się z latem,
Suchy Ług
- torfowisko przejściowe, rzadki typ ekosystemu z ciekawą florą,
Góra Wapiennik
- wapienne wzgórze nad brzegiem Warty, naprzeciwko Góry św. Genowefy. Wraz z tą górą tworzy skalną bramę, która „otwiera” od północy Wyżynę Krakowsko - Częstochowską.
Atrakcją dla pragnących ciszy i spokoju turystów są malownicze punkty widokowe, znajdują się tu wymarzone miejsca dla grzybiarzy, wędkarzy i obserwatorów przyrody. Bogaty jest świat drobnych zwierząt bezkręgowych: motyli, pajęczaków, ślimaków. Rzeka Warta zapewnia doskonałe warunki dla wielu cennych gatunków ryb, a jej dolina tętni ptasim życiem. Można tu spotkać tracze nurogęsi, łabędzie nieme i krzykliwe, chruściele, kaczki i liczne ptaki śpiewające. Żyją tu bobry i wydry.
Ta wolna od zanieczyszczeń i nadmiernej ingerencji człowieka przyroda może stać się rajem dla tych, którzy chcieliby odpocząć od zgiełku wielkich miast. Można godzinami spacerować po nadwarciańskim lesie, nie słysząc warkotu samochodów, nie spotykając nikogo. Najlepiej jednak trzymać się znakowych szlaków turystycznych, które wiodą przez najciekawsze zakątki Parku i umożliwiają ich poznanie.
Zachęcamy do odkrycia urody starych kościołów, zabytkowych zamków i dworków, dzisiaj pielęgnowanych jako unikalne świadectwa dziejów. Odnajdziemy w Pajęcznie barokowy Kościół parafialny z XVIIIw. - Sanktuarium Najświętszej Marii Panny ze syncerskiej roboty ołtarzem, w którym mieści się obraz Matki Bożej Łaskawej, zabytkowe domy z XIX wieku oraz lipę drobnolistną o obwodzie pnia 7 m. Wizytówkę Pajęczna stanowi Ratusz: piękna Hala Sportowa, Powiatowa Pływalnia Kryta, Amfiteatr, Park 1000 - lecia ze zbiornikiem wodnym „Matusowiec”.
Dla wielu niezwykle atrakcyjnym celem pobytów krajoznawczych jest Działoszyn z pałacem Męcińskich z XVIII w. oraz rokokowym Kościołem p. w. św. Magdaleny z 1787r. Tutaj znajdziemy odgałęzienie rzeki Warty, z licznymi terenami zielonymi wykorzystywanymi do biwakowania. Ośrodek Sportowo Rekreacyjny prowadzi szeroko rozwiniętą działalność sportową dysponując boiskami do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki oraz kortem tenisowym. Można skorzystać z wypożyczalni sprzętu sportowego, namiotów i kajaków.
Bardzo rozwinięta jest w okresie letnim rekreacja ze spływami kajakowymi przełomem rzeki Warty aż do Ważnych Młynów. Tam możemy skorzystać z bazy noclegowej, zarówno w pawilonie murowanym jak i w domkach cempingowych, na terenie Ośrodka Szkoleniowego - Wypoczynkowego RYBAK, położonego 500 m od rzeki Warty. Ośrodek prowadzi działalność gastronomiczną. Ważne dla turystów będzie to, iż ośrodek dysponuje placem zabaw dla dzieci. Gospodarze Ośrodka w swej ofercie zamieszczają uwagę, iż można przyjechać z psem.
Na szczególną uwagę zasługują: gmina Siemkowice oraz Radoszewice, które to według „Kronik” Marcina Bielskiego, pochodzącego z Białej pod Pajęcznem otrzymał od Bolesława Krzywoustego Jan Wrszonic. Oksza, z pochodzenia Czech, protoplasta Okszyców w Królestwie Polskim. Podobno była to nagroda za zabicie Księcia Czeskiego Świętopełka w czasie walk o Wrocław.
Historia mówi, że z najstarszymi Okszycami wiąże się pierwsza rezydencja o charakterze obronnym z drugiej połowy XIII wieku, która znajdowała się na łąkach w odległości 200 m od dzisiejszego dworu, który to w XVI wieku przebudowany został w stylu renesansowym. Na cmentarzu znajdziemy kaplicę grobową Karśnickich, którzy byli właścicielami Siemkowic na przełomie XVIII i XIX wieku aż do 1945 r. Pozostałością gotyckiego kościoła jest wieża z XV w. Najstarszym zabytkiem są płyty nagrobne z XVI w. Jerzego Siemkowickiego i Zofii z Bielskich - Boguckiej. Idąc aleją parkową zobaczymy liczne dęby - pomniki przyrody oraz 600 - letnią lipę, dochodzimy do Rezerwatu Leśnego „Mokry Las”. Tutaj zauroczymy się pięknymi i majestatycznymi sosnami. Pragnący odpoczynku mogą wypocząć w domku myśliwskim „Śpiewakowka”
Radoszewice powitają nas historią sięgającą 1456 roku, tutaj znajduje się dwór Radoszewickich z połowy XVII w.
Kiełczygłów pochwali się dworkiem - obecnie siędziba biblioteki publicznej, jego historia sięga 1446 r.
W Białej można zobaczyć drewniany kościół parafialny z 1584 r.
Stróża zaimponuje drewnianym kościołem z 1690 r. i pałacem z XIX w.
W gminie Sulmierzyce znajduje się kilkanaście obiektów wpisanych do rejestru zabytków m.in. kościół i dzwonnica z 1800 r. W miejscowości Winek powstał duży retencyjno - osadowy zbiornik z zaporą wodną. Istnieją tu Bardzo dobre warunki do wypoczynku, z możliwością urządzenia pól namiotowych.
Atrakcyjnie położone stawy rybne w centrum Strzelec Wielkich stanowią miłe miejsce do wędkowania i wypoczynku. Uroku dodaje kościół w stylu neoromańskim.
Brzeźnica oprócz bogatej sięgającej 1265 r. historii zaimponuje nam miejscem urodzin Jana Długosza - wybitnego historyka polskiego XV w, na cześć którego przed urzędem gminy wzniesiono pomnik pamiątkowy oraz kościołem parafialnym z 1541 r.
W Makowiskach zobaczymy dworek i zespół lip drobnolistnych.
W powiecie istnieją dwa zespoły ludowe- Lipniczanie i Kiełczygłowianie.
Powiat Pajęczański zaistniał na mapach Polski po raz pierwszy w styczniu 1999 roku, nie ma zatem bogatej przeszłości. Złożona historia całego regionu, tworzy z niego atrakcyjny, godny uwagi cel pobytu wielu turystów. Teren powiatu ma dobrze rozbudowaną sieć telefoniczną, stacjonarną i komórkową (Era GSM i Centertel).
Bardzo dobrze rozwinięta sieć komunikacji PKS i PKP, asfaltowe drogi i dogodny dojazd do wszystkich miejscowości dodają atrakcyjności. Charakter rolniczo - turystyczny, rozwijająca się agroturystyka powodują, że wszyscy przybywający mogą liczyć na wypoczynek w ciszy miejscowych lasów, poznanie zabytków oraz życzliwość mieszkańców.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz