Państwowy Instytut Geologiczny, obecnie Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB), wcześniej Instytut Geologiczny – państwowa jednostka badawczo-rozwojowa z centralną siedzibą w Warszawie, mająca za zadanie prowadzenie wszechstronnych badawczych prac geologicznych w Polsce, zwłaszcza pod kątem zastosowania wyników w gospodarce oraz realizacji map geologicznych.
Od czasu powstania w 1919 r. pełni funkcje Państwowej Służby Geologicznej i Państwowej Służby Hydrogeologicznej. Posiada profil badawczy zbliżony do amerykańskiej United States Geological Survey.
RYS HISTORYCZNY:
Pierwsze koncepcje powołania polskiego instytutu czy zakładu geologicznego wysunęli Władysław Szajnocha i Józef Morozewicz na początku XX w. w Galicji. Do powstania Państwowego Instytutu Geologicznego przyczyniły się także starania wielu osób, działających we wszystkich trzech zaborach; byli to Ludomir Sawicki, Czesław Kuźniar, Stanisław Małkowski i Stanisław Kontkiewicz, ostatni kierownik Pracowni Geologicznej w Muzeum Przemysłu i Handlu.
Utworzony 7 maja 1919 działa do dziś. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 lutego 1921 został zatwierdzony Statut Państwowego Instytutu Geologicznego[1]. Pierwsza siedziba Instytutu mieściła się w Pałacu Staszica[2]. Później wzniesiono własny budynek na Mokotowie zaprojektowany przez Mariana Lalewicza[3]. Budowa trwała od roku 1925 do roku 1930, niektóre fragmenty ukończono w roku 1936. Projekt utrzymany był w stylu klasycyzmu XIX w. z elementami nawiązującymi do architektury polskiej epoki renesansu.
Instytut nie działał w okresie okupacji niemieckiej (1939–1945). W 1952 został ustanowiony Instytut Geologiczny.
W latach 1949–1955 obok gmachu zaprojektowanego przez Mariana Lalewicza wzniesiono nowy budynek według projektu Marka Leykama.
CHARAKTERYSTYKA INSTYTUCJI
Oprócz badań naukowych, prowadzi też prace popularyzatorskie, muzealne i wydawnicze. Jest wydawcą szeregu czasopism geologicznych, w tym czołowych pism międzynarodowych (tzw. filadelfijskich) Geological Quarterly i Geologia Carpathica (we współpracy z instytucjami słowackimi). Redaguje też największe krajowe pismo geologiczne Przegląd Geologiczny, którego wydawcą jest Minister Środowiska. Utrzymuje także jedno z większych w Polsce muzeów geologicznych, znajdujące się w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 4.
Posiada oddziały regionalne w Krakowie, Sosnowcu, Kielcach, Wrocławiu, Szczecinie i Gdańsku oraz Samodzielne Pracownie w Lublinie i Poznaniu.
Jednym z głównych zadań PIG-u jest wykonywanie map geologicznych. Do najważniejszych edycji map wykonywanych przez PIG zalicza się Szczegółową Mapę Geologiczną Sudetów w skali 1 : 25 000, Szczegółową Mapę Geologiczną Polski w skali 1 : 50 000, Mapę Geologiczną Polski w skali 1 : 200 000, Mapę Hydrogeologiczną Polski w skali 1 : 50 000 oraz 1 : 200 000, a także Mapę Geologiczno-Gospodarczą Polski (Mapa Geośrodowiskowa Polski) w skali 1 : 50 000.
Drugim poważnym zadaniem jest gromadzenie wszelkich dokumentacji i opracowań geologicznych z obszaru całego kraju w Centralnym Archiwum Geologicznym (obecnie Narodowe Archiwum Geologiczne), którego filie znajdują się w każdym z oddziałów regionalnych.
Kolejnym jest coroczne sporządzanie bilansu zasobów kopalin.
MUZEUM PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU GEOLOGICZNEGO - PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU BADAWCZEGO
Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego–Państwowego Instytutu Badawczego – muzeum mieszczące się w budynku Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 4 (wejście od ul. Wiśniowej). Muzeum powstało w 1919. Mieści się w zabytkowym gmachu wybudowanym w latach 1925–1930 według projektu Mariana Lalewicza.
W Muzeum znajduje się 8 tematycznych wystaw stałych:
*Materia Ziemi
*Historia Polski w kamieniu pisana
*Surowce mineralne Polski
*Skamieniały Świat
*Magmatyzm
*Sedymentacja i diageneza
*Metamorfizm
*Państwowy Instytut Geologiczny 1919–1999
Ponadto w głównej sali wystawowej umieszczono zmontowane szkielety mamuta włochatego (Mammuthus primigenius Blumenbach) i nosorożca włochatego (Coelodonta antiquitatis Blumenbach) z Górnego Śląska, niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus Rosenmüller) z jaskiń ojcowskich. Znajduje się tam również model dinozaura − dilofozaura (Dilophosaurus wetherilli) wykonany przez Martę Szubert i nazywany zwyczajowo Dyziem.
W muzeum tym wystawione są tropy dinozaurów znalezione w pobliżu Gór Świętokrzyskich.
Ogółem na wystawie zgromadzono ok. 4,5 tys. eksponatów.
SŁUŻBA GEOLOGICZNA
Od 2011 roku Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG - PIB) pełni funkcję państwowej służby geologicznej (psg) na podstawie art. 163 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze,
Zadania:
inicjuje, koordynuje i wykonuje zadania zmierzające do rozpoznania budowy geologicznej kraju, w tym prac o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w szczególności dla odnowienia bazy surowcowej kraju, ustalania zasobów złóż kopalin, a także dla ochrony środowiska;
prowadzi centralne archiwum geologiczne;
gromadzi, udostępnia, przetwarza i archiwizuje informację geologiczną;
prowadzi bazy danych geologicznych;
sporządza krajowy bilans zasobów kopalin;
przygotowuje materiały na potrzeby przeprowadzenia postępowania przetargowego w celu udzielenia koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie węglowodorów ze złoża lub koncesji na wydobywanie węglowodorów ze złoża, oraz przygotowuje we współpracy z organem koncesyjnym ocenę perspektywiczności geologicznej;
koordynuje i wykonuje prace z zakresu kartografii geologicznej oraz wykonuje prace pilotażowe z tego zakresu;
prowadzi rejestr obszarów górniczych i zamkniętych podziemnych składowisk dwutlenku węgla;
koordynuje zadania z zakresu ochrony georóżnorodności oraz geologii środowiskowej;
rozpoznaje i monitoruje zagrożenia geologiczne;
dokonuje sprawdzenia prawidłowości poboru próbek z wykonania robót geologicznych oraz wykonuje inne czynności pomocnicze na podstawie odrębnego upoważnienia właściwego organu administracji geologicznej.
SŁUŻBA HYDROGEOLOGICZNA
Państwowa służba hydrogeologiczna (PSH) została powołana na mocy ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne. Od dnia 1 stycznia 2002 r. państwową służbę hydrogeologiczną pełni Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB). Obecnie PIG-PIB realizuje zadania PSH na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. 2020 poz. 310). Ustawa ta implementuje zapisy dyrektyw Unii Europejskiej regulujących zagadnienia związane z gospodarką wodną i ochroną wód przed zagrożeniami, w tym m.in. Dyrektywy 2000/60/WE ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, Dyrektywy 2006/118/WE w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniami i pogorszeniem ich stanu, Dyrektywy 91/676/EWG dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego oraz Dyrektywy 2007/60/WE w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim.
Państwowa służba hydrogeologiczna wykonuje zadania państwa na potrzeby rozpoznawania, bilansowania i ochrony wód podziemnych w celu ich racjonalnego wykorzystania przez społeczeństwo i gospodarkę (art. 369, ust. 2 ustawy Prawo wodne). Zadania PSH (zobacz listę realizowanych w 2020 r.), w sposób szczegółowy określone w art. 380 ustawy Prawo wodne, obejmują wykonywanie pomiarów, obserwacji i badań hydrogeologicznych, opracowywanie bieżących analiz i ocen sytuacji hydrogeologicznej, prowadzenie i aktualizację hydrogeologicznych baz danych, a także gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie danych hydrogeologicznych.
Zadaniem stałym PSH jest opracowywanie, publikacja oraz dystrybucja kwartalnych biuletynów informacyjnych wód podziemnych i rocznika hydrogeologicznego oraz prognoz i komunikatów dotyczących sytuacji hydrogeologicznej kraju, a także ostrzeżeń przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w strefach zasilania lub poboru wód podziemnych. Jednocześnie, zgodnie z art. 381 ustawy Prawo wodne, PSH utrzymuje i rozwija sieć obserwacyjno-badawczą wód podziemnych.
CIEKAWOSTKA
Państwowy Instytut Geologiczny skończył 100 lat. 7 maja 2019 roku Państwowy Instytut Geologiczny obchodził okrągłą rocznicę swojego powstania. Jesteśmy dumni ze stuletniej służby dla nauki i gospodarki. Z biegiem lat działalność naukowo - badawcza wkraczała na coraz to nowe tory. Obecnie, Instytut pełni przede wszystkim rolę obiektywnego eksperta i repozytorium cennych danych geologicznych oraz wiedzy gromadzonej przez kilka pokoleń geologów. Zgodnie ze współczesnymi potrzebami dostarczamy narzędzia do zarządzania środowiskiem naturalnym, w szczególności zasobami geologicznymi. Jubileusz 100-lecia Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego został zainaugurowany w Warszawie 7 maja 2019 roku i trwał do 31 maja 2020 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz