Radoszyce – gmina miejsko-wiejska w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kieleckim.Siedziba gminy to Radoszyce. Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 9170 osób. Według danych z roku 2002 gmina Radoszyce ma obszar 146,71 km², w tym:
użytki rolne: 57%
użytki leśne: 38%
Gmina stanowi 12,87% powierzchni powiatu. Sołectwa wchodzące w skład gminy: Filipy, Górniki, Grębosze, Grodzisko, Gruszka, Huta, Jacentów, Jakimowice, Jarząb, Jóźwików, Kaliga, Kapałów, Kłucko, Lewoszów, Łysów, Momocicha, Mościska Duże, Mościska Małe, Mularzów, Nadworów, Nalewajków, Pakuły, Plenna, Podlesie, Radoska, Salachowy Bór, Sęp, Szóstaki, Węgrzyn, Wilczkowice, Wiosna, Wisy, Wyrębów, Zychy.
Miejscowości bez statusu sołectwa: Jakimowice-Kolonia, Kłucko-Kolonia, Leśniczówka Krzyżówki, Posada, Przegrody.
Gmina Radoszyce położona jest na Wyżynie Małopolskiej, u podnóża Gór Świętokrzyskich, w północno - zachodniej części województwa świętokrzyskiego. W południowej części gminy od Jakimowic w kierunku Góry Dobrzeszowskiej rozciąga się zachodnia część Pasma Oblęgorskiego. Występuje tu największe zróżnicowanie rzeźby w obrębie całej gminy, bowiem wysokości względne w obrębie stoków dochodzą do około 70 m. Zachodnia część gminy aż po Radoszyce położona jest w obrębie Wzgórz Opoczyńskich. Teren ten charakteryzuje się mało urozmaiconą rzeźbą, a jedynie w obrębie ostańcowych wzniesień występują większe deniwelacje.
Powierzchnia ogólna gminy wynosi 14 671 ha, w tym: użytki rolne 8 291 ha, lasy i grunty leśne 5 581 ha, rozlewiska wodne 95 ha i pozostałe grunty 704 ha. Lasy stanowią 38% ogólnej powierzchni gminy.
Lasy tworzą większe kompleksy w północno-zachodniej, północno-wschodniej i południowej części gminy. Na zachód od linii Radoszyce-Jacentów dominują siedliska boru świeżego i boru mieszanego wilgotnego.
Dość znaczne płaty zajmują: bór wilgotny i bór mieszany, a sporadycznie występują siedliska olszy, lasu mieszanego, lasu mieszanego wilgotnego, boru bagiennego. Przeważają drzewostany sosnowe, rzadziej natomiast występują: brzozy, jodły, olchy. Na wschód od linii Radoszyce-Jacentów przeważają siedliska boru świeżego, boru mieszanego wilgotnego, boru wilgotnego i lasu mieszanego. Zdecydowanie przeważają drzewostany sosnowe. W południowej części gminy dominują siedliska lasu mieszanego i boru mieszanego wilgotnego z przeważającym drzewostanem sosnowym. Bogactwo występujących siedlisk oraz unikalna wartość lasów sprawiły, iż teren gminy Radoszyce w całości znajduje się w granicach Konecko- Łopuszańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Występujące na terenie gminy Radoszyce lasy pełnią rolę ochronną (tereny wydmowe i o dużym spadku), krajobrazotwórczą (m.in. Białkowa Góra, Pakulska Góra), stanowiąc również ostoję zwierząt (podlegającego ochronie prawnej cietrzewia, bociana czarnego) i jako lasy wodochronne (również chronione prawem).
Tak więc określona prawnie powyższa funkcja lasów ogranicza w pewnym stopniu działalność gospodarczą, a stwarza korzystne warunki dla rozwoju turystyki i rekreacji. Obszary ekologiczne znajdujące się w okolicy wsi Zychy, Jacentów-Sokołówka i Radoszyce-Pisząca zasługują na szczególną uwagę ze względu na:
- zachowanie naturalnej ostoi chronionego gatunku ptaka – cietrzewia,
- zachowanie naturalnych ekosystemów łąkowo-bagiennych charakterystycznych dla tej części Kielecczyzny,
- zachowanie siedlisk bobra.
Obszar gminy cechuje się dużą gęstością sieci rzecznej. Przez teren gminy Radoszyce przepływa rzeka Czarna Konecka i wpadające do niej cieki wodne: Plebanka i Kozówka. Na podstawie wyników klasyfikacji odcinkowej rzek województwa świętokrzyskiego stwierdzono, że Czarna Konecka pod względem zanieczyszczeń fizyko-chemicznych należy do III klasy czystości. Pod względem bakteriologicznym Czarna Konecka jest jedną z najczystszych rzek i zakwalifikowana jest odcinkowo do I i II klasy czystości. Granica gminy przylega do dużego (60 ha) zbiornika wodnego w Sielpi pełniącego funkcję rekreacyjno-turystyczną.
Rolnictwo.
Gmina Radoszyce należy do grupy gmin województwa świętokrzyskiego charakteryzujących się najsłabszymi warunkami przyrodniczymi rozwoju rolnictwa, stosunkowo wysoka lesistością, a także wysokim udziałem użytków zielonych w strukturze użytkowania gruntów. Użytki rolne stanowią 56% ogólnej powierzchni gminy, w tym: grunty orne 5 019 ha, łąki 2 167 ha, pastwiska 1 036 ha. Gleby klasy IV i V stanowią 82% użytków rolnych. Podstawowym kierunkiem produkcji roślinnej jest uprawa zbóż (żyto, jęczmień, owies), uzupełniającym jest uprawa okopowych (ziemniaki, buraki pastewne). Kierunkiem produkcji zwierzęcej jest hodowla bydła głównie mlecznego, a następnie trzody chlewnej. Rolnictwo gminy posiada surowcowy charakter, o czym świadczy brak zakładów przetwórstwa rolnego. Siedziba gminy - Radoszyce: W strukturze przestrzennej Radoszyc rysuje się wyraźna granica pomiędzy częścią centralną – śródmiejską, z tradycyjnym rynkiem oraz zabytkową dominantą w postaci zespołu kościoła z plebanią, a nową dzielnicą mieszkaniowo-usługową o zupełnie innym charakterze, z przewagą zabudowy jednorodzinnej, z prostokątną siatką ulic – czytelnym układem urbanistycznym. Centrum administracyjno-usługowe mieści się częściowo w obrębie starego rynku oraz ul. Szkolnej i ul. Żeromskiego.
użytki rolne: 57%
użytki leśne: 38%
Gmina stanowi 12,87% powierzchni powiatu. Sołectwa wchodzące w skład gminy: Filipy, Górniki, Grębosze, Grodzisko, Gruszka, Huta, Jacentów, Jakimowice, Jarząb, Jóźwików, Kaliga, Kapałów, Kłucko, Lewoszów, Łysów, Momocicha, Mościska Duże, Mościska Małe, Mularzów, Nadworów, Nalewajków, Pakuły, Plenna, Podlesie, Radoska, Salachowy Bór, Sęp, Szóstaki, Węgrzyn, Wilczkowice, Wiosna, Wisy, Wyrębów, Zychy.
Miejscowości bez statusu sołectwa: Jakimowice-Kolonia, Kłucko-Kolonia, Leśniczówka Krzyżówki, Posada, Przegrody.
Gmina Radoszyce położona jest na Wyżynie Małopolskiej, u podnóża Gór Świętokrzyskich, w północno - zachodniej części województwa świętokrzyskiego. W południowej części gminy od Jakimowic w kierunku Góry Dobrzeszowskiej rozciąga się zachodnia część Pasma Oblęgorskiego. Występuje tu największe zróżnicowanie rzeźby w obrębie całej gminy, bowiem wysokości względne w obrębie stoków dochodzą do około 70 m. Zachodnia część gminy aż po Radoszyce położona jest w obrębie Wzgórz Opoczyńskich. Teren ten charakteryzuje się mało urozmaiconą rzeźbą, a jedynie w obrębie ostańcowych wzniesień występują większe deniwelacje.
Powierzchnia ogólna gminy wynosi 14 671 ha, w tym: użytki rolne 8 291 ha, lasy i grunty leśne 5 581 ha, rozlewiska wodne 95 ha i pozostałe grunty 704 ha. Lasy stanowią 38% ogólnej powierzchni gminy.
Lasy tworzą większe kompleksy w północno-zachodniej, północno-wschodniej i południowej części gminy. Na zachód od linii Radoszyce-Jacentów dominują siedliska boru świeżego i boru mieszanego wilgotnego.
Dość znaczne płaty zajmują: bór wilgotny i bór mieszany, a sporadycznie występują siedliska olszy, lasu mieszanego, lasu mieszanego wilgotnego, boru bagiennego. Przeważają drzewostany sosnowe, rzadziej natomiast występują: brzozy, jodły, olchy. Na wschód od linii Radoszyce-Jacentów przeważają siedliska boru świeżego, boru mieszanego wilgotnego, boru wilgotnego i lasu mieszanego. Zdecydowanie przeważają drzewostany sosnowe. W południowej części gminy dominują siedliska lasu mieszanego i boru mieszanego wilgotnego z przeważającym drzewostanem sosnowym. Bogactwo występujących siedlisk oraz unikalna wartość lasów sprawiły, iż teren gminy Radoszyce w całości znajduje się w granicach Konecko- Łopuszańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Występujące na terenie gminy Radoszyce lasy pełnią rolę ochronną (tereny wydmowe i o dużym spadku), krajobrazotwórczą (m.in. Białkowa Góra, Pakulska Góra), stanowiąc również ostoję zwierząt (podlegającego ochronie prawnej cietrzewia, bociana czarnego) i jako lasy wodochronne (również chronione prawem).
Tak więc określona prawnie powyższa funkcja lasów ogranicza w pewnym stopniu działalność gospodarczą, a stwarza korzystne warunki dla rozwoju turystyki i rekreacji. Obszary ekologiczne znajdujące się w okolicy wsi Zychy, Jacentów-Sokołówka i Radoszyce-Pisząca zasługują na szczególną uwagę ze względu na:
- zachowanie naturalnej ostoi chronionego gatunku ptaka – cietrzewia,
- zachowanie naturalnych ekosystemów łąkowo-bagiennych charakterystycznych dla tej części Kielecczyzny,
- zachowanie siedlisk bobra.
Obszar gminy cechuje się dużą gęstością sieci rzecznej. Przez teren gminy Radoszyce przepływa rzeka Czarna Konecka i wpadające do niej cieki wodne: Plebanka i Kozówka. Na podstawie wyników klasyfikacji odcinkowej rzek województwa świętokrzyskiego stwierdzono, że Czarna Konecka pod względem zanieczyszczeń fizyko-chemicznych należy do III klasy czystości. Pod względem bakteriologicznym Czarna Konecka jest jedną z najczystszych rzek i zakwalifikowana jest odcinkowo do I i II klasy czystości. Granica gminy przylega do dużego (60 ha) zbiornika wodnego w Sielpi pełniącego funkcję rekreacyjno-turystyczną.
Rolnictwo.
Gmina Radoszyce należy do grupy gmin województwa świętokrzyskiego charakteryzujących się najsłabszymi warunkami przyrodniczymi rozwoju rolnictwa, stosunkowo wysoka lesistością, a także wysokim udziałem użytków zielonych w strukturze użytkowania gruntów. Użytki rolne stanowią 56% ogólnej powierzchni gminy, w tym: grunty orne 5 019 ha, łąki 2 167 ha, pastwiska 1 036 ha. Gleby klasy IV i V stanowią 82% użytków rolnych. Podstawowym kierunkiem produkcji roślinnej jest uprawa zbóż (żyto, jęczmień, owies), uzupełniającym jest uprawa okopowych (ziemniaki, buraki pastewne). Kierunkiem produkcji zwierzęcej jest hodowla bydła głównie mlecznego, a następnie trzody chlewnej. Rolnictwo gminy posiada surowcowy charakter, o czym świadczy brak zakładów przetwórstwa rolnego. Siedziba gminy - Radoszyce: W strukturze przestrzennej Radoszyc rysuje się wyraźna granica pomiędzy częścią centralną – śródmiejską, z tradycyjnym rynkiem oraz zabytkową dominantą w postaci zespołu kościoła z plebanią, a nową dzielnicą mieszkaniowo-usługową o zupełnie innym charakterze, z przewagą zabudowy jednorodzinnej, z prostokątną siatką ulic – czytelnym układem urbanistycznym. Centrum administracyjno-usługowe mieści się częściowo w obrębie starego rynku oraz ul. Szkolnej i ul. Żeromskiego.
WARTO ZOBACZYĆ:
* najstarsza sięgająca XIV wieku część Radoszyc
z czytelnym, prostokątnym rynkiem i dominantą w postaci kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Piotra i Pawła z XVII wieku
* charakterystyczne, wąskie uliczki w obrębie starej części Radoszyc,
z rzadko spotykaną już zabudową usytuowaną szczytem do ulicy
* zabytkowy cmentarz żydowski na wydmach parabolicznych
* w Radoszycach zachowane pod ziemią fundamenty zamku Kazimierza Wielkiego
* pozostałości archeologiczne po średniowiecznych hutach szkła w miejscowościach: Kapałów, Lewoszów, Łysów, Mularzów, Huta
* zespół dworu z najcenniejszym zabytkiem w postaci piwnicy tzw. "Winiarni" z XVI wieku
* liczne kaplice i kapliczki przydrożne, kuźnie, pozostałości po zespole dworu w Kłucku
* nieliczne już drewniane kuźnie oraz kamienne piwnice
* liczne miejsca pamięci narodowej - związane z udziałem miejscowej ludności w walce partyzanckiej podczas II wojny światowej ( m.in. Gruszka, Wilczkowice, Grębosze, Radoszyce)
z czytelnym, prostokątnym rynkiem i dominantą w postaci kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Piotra i Pawła z XVII wieku
* charakterystyczne, wąskie uliczki w obrębie starej części Radoszyc,
z rzadko spotykaną już zabudową usytuowaną szczytem do ulicy
* zabytkowy cmentarz żydowski na wydmach parabolicznych
* w Radoszycach zachowane pod ziemią fundamenty zamku Kazimierza Wielkiego
* pozostałości archeologiczne po średniowiecznych hutach szkła w miejscowościach: Kapałów, Lewoszów, Łysów, Mularzów, Huta
* zespół dworu z najcenniejszym zabytkiem w postaci piwnicy tzw. "Winiarni" z XVI wieku
* liczne kaplice i kapliczki przydrożne, kuźnie, pozostałości po zespole dworu w Kłucku
* nieliczne już drewniane kuźnie oraz kamienne piwnice
* liczne miejsca pamięci narodowej - związane z udziałem miejscowej ludności w walce partyzanckiej podczas II wojny światowej ( m.in. Gruszka, Wilczkowice, Grębosze, Radoszyce)
(źródło: www.radoszyce.pl; Wikipedia)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz