Kłomnice (do 1947 gmina Rzeki) – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie częstochowskim. Siedzibą gminy jest wieś Kłomnice.
Gmina Kłomnice jest gminą wiejską, położoną w północnej części województwa śląskiego, w powiecie częstochowskim. Gmina Kłomnice graniczy od północy z Gminą Kruszyna należącą do powiatu częstochowskiego, od wschodu z Gminą Gidle należącą do powiatu radomszczańskiego w województwie łódzkim, od zachodu z Gminą Mykanów i Gminą Rędziny należącymi do powiatu częstochowskiego oraz od południa z Gminą Mstów i Gminą Dąbrowa Zielona należącymi do powiatu częstochowskiego.
Gmina Kłomnice zajmuje powierzchnię 148 km2. Gmina stanowi 9,73% powierzchni powiatu, oraz 1,2% powierzchni województwa śląskiego. Plasuje to Gminę Kłomnice na 12 miejscu wśród 167 gmin w województwie. W skład administracyjny Gminy wchodzą 23 sołectwa: Adamów (w skład sołectwa wchodzi również wieś Huby), Bartkowice, Chmielarze, Chorzenice, Garnek, Karczewice, Kłomnice, Kuźnica, Konary, Lipicze, Michałów Kłomnicki, Michałów Rudnicki, Nieznanice, Niwki, Pacierzów, Rzeki (sołectwo tworzą dwie wsie Rzeki Małe, Rzeki Wielkie), Rzerzęczyce, Skrzydlów, Śliwaków, Witkowice, Zawada, Zberezka, Zdrowa.
ZARYS HISTORYCZNY:
Miejscowość i gmina Kłomnice leżą w północno-wschodniej części województwa śląskiego, nad rzekami Wartą i Wiercicą. Nazwa Kłomnic, pochodzi od słowa kłomnia (kłoma, kloma) oznaczającego sieć, lub pułapkę na ryby używaną w strumieniach i rzekach. Kłomnice powstały prawdopodobnie już w XIII w. i były gniazdem rodowym rodziny Kłomnickich herbu Oksza w obrębie ośrodka osadniczego w Borownie. Już wtedy były siedzibą bardzo rozległej parafii katolickiej. Pierwsze wzmianki o parafii Kłomnice pochodzą z 1404 r., gdzie mówi się o należących do niej 11 wsiach (co praktycznie pokrywa się to z terenem dzisiejszej gminy). W dokumentach z 1405, 1406 i 1415 r. pojawiają się wydarzenia i postacie (Pietrasz, pleban Maciej i Sławnik), które wskazują historię dłuższą niż ta udokumentowana. Wydane w 1521 r. przez arcybiskupa Jana Łaskiego Liber Beneficiorum opisuje parafię obejmującą oprócz Kłomnic również następujące wsie: Rzerzęczyce, Rzeki, Pacierzów, Karczewice, Garnek, Konary, Zawada, Lipicze oraz Bartkowice. Większość informacji historycznych z późniejszych czasów, aż do końca XVIII w. dotyczy właśnie parafii i jej kościoła. Same Kłomnice nie były dawniej wielką miejscowością. Przewyższały je pobliskie Konary, Zawada, Garnek, jak również Pławnie, Gidlach czy Mstowie. Były położone z dala od ówczesnych szlaków handlowych i komunikacyjnych i dlatego nie rozwijały się. Dopiero budowa kolei warszawsko-wiedeńskiej (1846) i związana z tym lokalizacja stacji (przedtem przystanku) dała impuls do szybkiego rozwoju i już pod koniec XIX w. zaczęły rywalizować z sąsiednimi miejscowościami. Dlatego też, gdy w wyniku reformy administracyjnej w 1866 r. utworzono gubernie i powiaty (Kłomnice należały do powiatu Radomsko w guberni piotrkowskiej). W Kłomnicach umieszczono Sąd Gminny obejmujący swoim zasięgiem, oprócz Kruszyny (z Kłomnicami) również gminy: Garnek, Rzeki i Konary (dzisiejsza gmina prawie pokrywa się z tym obszarem). Funkcjonował on w Kłomnicach (dzisiejsza ulica Sądowa) aż do 1929 r., kiedy już jako Sąd Grodzki został przeniesiony do Pławna. W Kłomnicach umieszczony był od dawna (jeszcze w XIX w.) Urząd Pocztowy. Zapoczątkowany został rozwój gospodarczy. W 1888 r. wybudowana została przez Francuzów Fabryka Cykorii (produkowała cykorię w laskach jako dodatek do kawy), która funkcjonuje do tej pory jako Herbapol. W 1908 r. powstaje Spółdzielnia, funkcjonująca dzisiaj jako Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska, powstaje tartak, zaczyna pracę filia fabryki maszyn rolniczych Sucheniego z Gidel, pracowała też odlewnia A. Bugaja z Kłomnic (do dziś można znaleźć sieczkarnie z odpowiednim napisem). Dodatkowym impulsem gospodarczym było wybudowanie w 1937 r. szosy asfaltowej łączącej Radomsko z Częstochową. Reszta miejscowości gminy to dawne wsie szlacheckie oprócz Konar i Zawady, które były królewszczyzną i wchodziły w skład Starostwa Konarskiego. Pod koniec XIX w. wiele majątków w okolicy Kłomnic wykupiła słynna na Zachodzie rodzina Reszków: Jana, Edwarda i Józefiny – śpiewaków operowych. Po nich zostały dwory i majątki w Skrzydlowie, Garnku, Chorzenicach, Witkowicach i Borownie. Dziełem Jana Reszke była też Stadnina Koni w Skrzydlowie, funkcjonująca do dziś i obejmująca obecnie hodowlę w Widzowie – pozostałość Stadniny księcia Lubomirskiego. Z dawnych majątków ziemskich ostały się jeszcze tylko Nieznanice (po Wunsche) obecnie jako Hodowla Roślin SA. Wybuch II wojny światowej zahamował rozwój nie tylko Kłomnic. Szczególnie tragicznym wydarzeniem było bombardowanie zatłoczonego uchodźcami centrum w dniach 1–5 września 1939 r. Po uwolnieniu od hitlerowców 17 stycznia 1945 r. mieszkańcy przystąpili do odbudowy i na nowo podjęli działalność gospodarczą. Wznowiła pracę większość zakładów, z tym, że właściciele pozbawieni przez komunistyczny rząd swoich praw już do nich nie wrócili. Niektórzy z nich, jak właściciele majątku w Garnku, mieli tylko dwie godziny na opuszczenie swego domu i wyjazd. Gospodarstwa rolne w większości funkcjonowały potem w ramach PGR-ów lub RSP aż do lat 90. Gmina Kłomnice w obecnym kształcie powstała w roku 1974 r. Z 20 na 21 lipca 2007 przez gminę przeszła trąba powietrzna niszcząc kilkadziesiąt zabudowań gospodarskich w Hubach, Adamowie i Skrzydlowie.
KŁOMNICE - SŁODKA GMINA
Wieloletnia tradycja produkcji miodów w Gminie Kłomnice pozwoliła na osiągnięcie przez pszczelarzy najwyższych standardów. Miody kłomnickie to połączenie pasji, tradycji i miłości do natury. Pozyskiwane z terenów nieskażonych przemysłem w swym składzie zawierają najwyższej jakości mikroelementy. Ale w dzisiejszych czasach nawet lepszy produkt będzie miał pewne problemy z wybiciem się na rynku i ukazaniem swych walorów bez odpowiedniej oprawy marketingowej. I dlatego powstał projekt „Słodka Gmina Kłomnice” – szeroko zakrojona współpraca Gminy Kłomnice z pszczelarzami z jej terenu. Dzięki tej współpracy Gmina może pochwalić się wspaniałym produktem klasy premium, przy jednoczesnym promowaniu ciężkiej pracy naszych pszczelarzy. W chwili obecnej do projektu przystąpiły oba koła pszczelarskie funkcjonujące na terenie Gminy Kłomnice, w skład których wchodzi dwadzieścia pasiek o łącznej liczbie ponad 1100 rodzin pszczelich. A liczba ta cały czas wzrasta.
WARTO ZOBACZYĆ:
> Zespół kościoła parafialnego pw Św Marcina w Kłomnicach
> Cmentarz grzebalny w Kłomnicach – (XIX w)
> Zespół pałacowy w Nieznanicach w tym pałac, cztery czworaki, stajnia, stodoła, park (1917)
> Zespół dworski w Rzekach Wielkich
> Zespół dworski w Skrzydlowie
źródło: www.klomnice.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz