Nowy Wiśnicz – miasto w woj. małopolskim, w powiecie bocheńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nowy Wiśnicz. Położone jest na Pogórzu Wiśnickim przy drodze wojewódzkiej nr 965 z Bochni do Limanowej, w odległości 8 km od Bochni. Nowy Wiśnicz uzyskał lokację miejską w 1616 roku, zdegradowany w 1934 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1995 roku. W latach 1976–1982 miejscowość była siedzibą gminy Nowy Wiśnicz-Lipnica. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. tarnowskiego.
Gmina Nowy Wiśnicz to przede wszystkim bogata, wielowiekowa historia, o której świadczy szereg cennych obiektów zabytkowych. Niewątpliwie najcenniejszym z nich jest górujący nad miastem XIV wieczny zamek Kmitów i Lubomirskich. Nieopodal zamku znajduje się dawny klasztor karmelitów bosych, dziś niestety bez bryły barokowego kościoła pw. Chrystusa Zbawiciela. Piękne miasto założone u podnóża zamku i klasztoru mimo pożaru, który u schyłku XIX wieku strawił przepiękną architekturę drewnianą, zachwyca zachowanym XVII w. układem urbanistycznym i cennymi zabytkami. Gmina Nowy Wiśnicz to również piękna przyroda, pagórkowate okolice, czyste i nieskażone środowisko. Ten unikatowy, tak dobrze zachowany układ przestrzenno-architektoniczny zyskał w maju 2020r. tytuł Pomnika Historii.
ZARYS HISTORYCZNY:
W XII wieku Nowy Wiśnicz był notowany jako wieś klasztorna. W XIV wieku był własnością Kmitów, a następnie Lubomirskich. Prawa miejskie otrzymał w 1616 roku za sprawą Stanisława Lubomirskiego. W założonym przez siebie mieście Lubomirski ufundował barokowy kościół farny i ratusz. Jako wotum za zwycięstwo pod Chocimiem w 1621 r. na wzgórzu obok zamku Stanisław wybudował klasztor Karmelitów Bosych. Znaczną część drewnianej zabudowy miasta strawił wielki pożar 3 lipca 1863.
W czasie II wojny światowej w rejonie Nowego Wiśnicza działał 12 Pułk Piechoty Armii Krajowej regionalny oddział Armii Krajowej, który przeprowadził 26 lipca 1944 roku Akcję Wiśnicz – atak na niemieckie więzienie, który był jedną z największych akcji uwolnienia więźniów przez polskie podziemie przeprowadzonej w czasie niemieckiej okupacji Polski.
Gmina Nowy Wiśnicz to przede wszystkim bogata, wielowiekowa historia, o której świadczy szereg cennych obiektów zabytkowych. Niewątpliwie najcenniejszym z nich jest górujący nad miastem XIV wieczny zamek Kmitów i Lubomirskich. Nieopodal zamku znajduje się dawny klasztor karmelitów bosych, dziś niestety bez bryły barokowego kościoła pw. Chrystusa Zbawiciela. Piękne miasto założone u podnóża zamku i klasztoru mimo pożaru, który u schyłku XIX wieku strawił przepiękną architekturę drewnianą, zachwyca zachowanym XVII w. układem urbanistycznym i cennymi zabytkami. Gmina Nowy Wiśnicz to również piękna przyroda, pagórkowate okolice, czyste i nieskażone środowisko. Ten unikatowy, tak dobrze zachowany układ przestrzenno-architektoniczny zyskał w maju 2020r. tytuł Pomnika Historii.
ZARYS HISTORYCZNY:
W XII wieku Nowy Wiśnicz był notowany jako wieś klasztorna. W XIV wieku był własnością Kmitów, a następnie Lubomirskich. Prawa miejskie otrzymał w 1616 roku za sprawą Stanisława Lubomirskiego. W założonym przez siebie mieście Lubomirski ufundował barokowy kościół farny i ratusz. Jako wotum za zwycięstwo pod Chocimiem w 1621 r. na wzgórzu obok zamku Stanisław wybudował klasztor Karmelitów Bosych. Znaczną część drewnianej zabudowy miasta strawił wielki pożar 3 lipca 1863.
W czasie II wojny światowej w rejonie Nowego Wiśnicza działał 12 Pułk Piechoty Armii Krajowej regionalny oddział Armii Krajowej, który przeprowadził 26 lipca 1944 roku Akcję Wiśnicz – atak na niemieckie więzienie, który był jedną z największych akcji uwolnienia więźniów przez polskie podziemie przeprowadzonej w czasie niemieckiej okupacji Polski.
WARTO ZOBACZYĆ:
*układ urbanistyczny,
*zespół kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP z 1620 roku:
kościół,
plebania,
dzwonnica,
ogrodzenie z 2 bramkami,
cmentarz kościelny,
*kapliczka przydrożna św. Jana Nepomucena, drewniana, przy drodze do zamku z 2 poł. XVIII wieku.,
*zespół klasztorny karmelitów z 1 poł. XVII w.,
ruina kościoła pw. św. Józefa
klasztor, obecnie więzienie,
fortyfikacje bastionowe,
*cmentarz żydowski,
*zespół zamkowy, XVI, po 1620 r.,
zamek,
fortyfikacje bastionowe,
*ratusz miejski,
*sąd, obecnie liceum (PLSP), ul. Grunwaldzka 278 (Bocheńska 6) z lat 1911–1912,
areszt,
*dom, Rynek 13, XVIII/XIX,
*dom, Rynek 20, XVII, XX wiek
*dom Macieja Trapoli z XVII w.,
*cmentarz wojenny
*zespół kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP z 1620 roku:
kościół,
plebania,
dzwonnica,
ogrodzenie z 2 bramkami,
cmentarz kościelny,
*kapliczka przydrożna św. Jana Nepomucena, drewniana, przy drodze do zamku z 2 poł. XVIII wieku.,
*zespół klasztorny karmelitów z 1 poł. XVII w.,
ruina kościoła pw. św. Józefa
klasztor, obecnie więzienie,
fortyfikacje bastionowe,
*cmentarz żydowski,
*zespół zamkowy, XVI, po 1620 r.,
zamek,
fortyfikacje bastionowe,
*ratusz miejski,
*sąd, obecnie liceum (PLSP), ul. Grunwaldzka 278 (Bocheńska 6) z lat 1911–1912,
areszt,
*dom, Rynek 13, XVIII/XIX,
*dom, Rynek 20, XVII, XX wiek
*dom Macieja Trapoli z XVII w.,
*cmentarz wojenny
źródło: tekst własny UMiG Nowy Wiśnicz; Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz