Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu swoim zasięgiem obejmuje środkową i południową część województwa wielkopolskiego oraz niewielkie obszary województw: dolnośląskiego, łódzkiego, lubuskiego i kujawsko-pomorskiego.
Na terenie województwa wielkopolskiego znajduje się ponad 88 % powierzchni gruntów zarządzanych przez RDLP w Poznaniu. Zgodnie z przyjętą regionalizacją przyrodniczo-leśną obszar działania RDLP zawarty jest w Krainach:
-Wielkopolsko-Pomorskiej (70%)
-Mazowiecko-Podlaskiej (20%)
-Śląskiej (10%)
Krajobraz regionu ukształtowany przez lodowiec jest nizinny i tylko miejscami o bardziej urozmaiconej rzeźbie terenu. Najwyższym wzniesieniem Wielkopolski jest Kobyla Góra (284 m n.p.m.) na terenie Wzgórz Ostrzeszowskich, natomiast najniżej położony jest obszar rejonie ujścia Noteci do Warty (21 m n.p.m.).
W środkowej i północnej Wielkopolsce znajduje się ponad 1000 jezior, których największe skupisko jest na Pojezierzu Międzychodzko-Sierakowskim z kolei południowa część regionu charakteryzuje się małą liczbą zbiorników wodnych.
Tereny Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych wchodzą w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Puszcza Notecka" oraz Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Lasy Rychtalskie".
ZASOBY LEŚNE
W chwili utworzenia dyrekcji poznańskiej obszar objętych przez nią lasów państwowych wynosił 199,6 tys. ha a w 1923 r. został powiększony do 219,9 tys. ha. Stanowiło to 43,3 % ogólnej powierzchni leśnej województwa. Pomimo pozostawienia ustroju administracyjnego po byłym zaborcy, który, jak go określano, był wzorcowo zorganizowany, sytuacja ogólna w prowadzeniu leśnictwa była trudna. Podstawowym problemem był niedobór wykwalifikowanej kadry, zwłaszcza terenowej. Polityka rządu pruskiego ograniczała do minimum dostęp Polaków do wiedzy i kierowniczych stanowisk służbowych w administracji zaborczej. Nie zmienił tego fakt, iż na terenie województwa poznańskiego w czasie zaborów działało wielu wybitnych leśników wykształconych na uczelniach zagranicznych i pracujących w lasach prywatnych własności polskiej. Było ich jednak zdecydowanie za mało.
Dominującymi typami siedliskowymi lasu są: bór mieszany świeży (BMśw) i bór świeży (Bśw) zajmujące odpowiednio 25,7% (LP 24,0%) i 19,4% (LP 20,2%) powierzchni leśnej. Siedliska borowe zajmują ogółem 50,0% (LP 51,0%), lasowe 49,0% (LP 46,4%) , olsowe 2,8% (LP 2,6%) powierzchni leśnej. Udział siedlisk nizinnych wynosi 99,0% (LP 87,9%), wyżynnych 1,0 % (LP 5,2%).
Dominującymi typami siedliskowymi lasu są: bór mieszany świeży (BMśw) i bór świeży (Bśw) zajmujące odpowiednio 25,7% (LP 24,0%) i 19,4% (LP 20,2%) powierzchni leśnej. Siedliska borowe zajmują ogółem 50,0% (LP 51,0%), lasowe 49,0% (LP 46,4%) , olsowe 2,8% (LP 2,6%) powierzchni leśnej. Udział siedlisk nizinnych wynosi 99,0% (LP 87,9%), wyżynnych 1,0 % (LP 5,2%).
Na ubogich siedliskach sosna tworzy lite drzewostany, na żyźniejszych występuje w zmieszaniu z dębem, brzozą rzadziej z bukiem. Drzewostany z panującą sosną oraz modrzewiem zajmują 77,2% powierzchni (LP 69,2%) natomiast na siedliskach żyźniejszych drzewostany z panującym dębem oraz klonem, jaworem, wiązem i jesionem zajmują 12,6% powierzchni ( LP 7,7%).Gatunki liściaste zajmują 21,2 % (LP 23,2%) powierzchni a gatunki iglaste 78,8% (LP 76,8%).
Struktura miąższościowa gatunków panujących w przybliżeniu odpowiada strukturze powierzchniowej. Miąższość drzewostanów z panującą sosną oraz modrzewiem stanowi 78,4% ogółem miąższości (LP 69,7%) natomiast miąższość drzewostanów z panującym dębem oraz klonem, jaworem, wiązem i jesionem stanowi 12,8% ( LP 6,9%). Miąższość gatunków liściastych stanowi 20,4% (LP 21,6%) ogółem miąższości a gatunki iglaste 79,6% (LP 78,4%).
Przeciętny wiek drzewostanów wynosi 62 lat ( LP 62 lata), przeciętna zasobność 261 m3 grubizny na ha ( LP 257 m3).
HODOWLA LASU
Hodowla lasu, jako integralna część gospodarki leśnej, ukierunkowana jest na uzyskanie trwałego i wielofunkcyjnego lasu, spełniającego funkcje ekologiczne, produkcyjne i społeczne poprzez kształtowanie różnorodnych jego fragmentów – drzewostanów – od momentu powstania do wieku dojrzałości.
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest utrzymanie i i powiększanie zasobów leśnych i różnorodności biologicznej w nich zawartych, z poszanowaniem procesów ekologicznych. Hodowla lasu zaczyna się od rozważnego wyboru i stosowania sposobów cięć rębnych w drzewostanach dojrzałych do pozyskania plonu, aby uzyskać miejsce i odpowiednie warunki dla następnych pokoleń lasu, które powstają nie w sposób przypadkowy, ale z nasion wyselekcjonowanych do tego celu drzew i drzewostanów, zarejestrowanych zgodnie z aktami prawa, przez instytucję rządową – Biuro Nasiennictwa Leśnego.
Podstawową bazą nasienną dla głównych gatunków drzew lasotwórczych są wytypowane drzewostany nasienne gospodarcze (9644 ha) i najcenniejsze - wyłączone drzewostany nasienne (890 ha). Dla zachowania lokalnych, wartościowych, rodzimych populacji drzew wytypowane są drzewostany zachowawcze (16 ha – jodła i modrzew) a z nasion tych drzewostanów założono już 25 ha upraw zachowawczych.
Nasiona zbierane z drzewostanów gospodarczych są podstawową bazą do zakładania większości upraw leśnych, natomiast z nasion drzewostanów nasiennych wyłączonych z użytkowania rębnego zakładane są rejestrowane uprawy pochodne (jest ich obecnie 3449 ha), o najlepszych odziedziczanych cechach, w celu zachowania bogactwa genetycznego i zastąpienia w przyszłości cennych populacji rodzicielskich.
Ważną bazą nasienną są także specjalnie wybrane drzewa – drzewa mateczne (318 drzew), z których pobiera się pędy do szczepień w celu zakładania plantacji nasiennych pochodzenia wegetatywnego (jest ich 130 ha) i nasiona w celu zakładania plantacji nasiennych pochodzenia generatywnego (jest ich 98 ha). Nasiona zebrane z plantacji nasiennych są używane do zakładania rejestrowanych upraw leśnych.
Nasiona drzew iglastych wydobywane są z dostarczonych szyszek w Wyłuszczarni Nasion w Jarocinie. Zakład ten ma zdolność przerobu do 180 ton szyszek w sezonie. Obróbce także podlegają w Wyłuszczarni nasiona drzew liściastych, głównie dębów, buka i lipy.
Przy Wyłuszczarni działa główna przechowalnia nasion, gdzie w komorach chłodniczych możliwe jest przechowanie około 30 ton nasion gatunków liściastych i 15 ton nasion gatunków iglastych, które stanowią depozyty lokalnych nadleśnictw oraz nadleśnictw z sąsiednich regionalnych dyrekcji LP. Przechowalnie nasion działają także przy nadleśnictwach: Łopuchówko (około 20 ton) i Krotoszyn (około 10 ton).
Średnie roczne zapotrzebowanie na nasiona do hodowania sadzonek głównych gatunków drzew leśnych to: sosna – około 400 kg, świerk – 50 kg, modrzew – 30 kg, jodła – 60 kg, dąb szypułkowy – 50 ton, dąb bezszypułkowy – 27 ton, buk – 2 tony, olcha – 160 kg, brzoza – 130 kg, lipa – 100 kg, jawor – 130 kg, klon – 80 kg.
Ogółem liczba hodowanych sadzonek to 58,5 mln, w tym gatunków iglastych 25,1 mln a liściastych 32,4 mln (55 %). W ostatnich latach liczba sadzonek gatunków liściastych w szkółkach ustabilizowała się stanowiąc około 50% ogółu. Jednak na skutek niedawnych nieurodzajów żołędzi i strat mrozowych dokonano dodatkowych obsiewów w celu utworzenia zapasów.
Hodowla sadzonek odbywa się głównie w gruncie na otwartych zagonach, także w kontrolowanych warunkach w inspektach i namiotach (2,6 mln na powierzchni około 1 ha). Ponad 2 ha zajmuje nowoczesna szkółka kontenerowa w Nadleśnictwie Jarocin przeznaczona do hodowli jednorocznych sadzonek dębów z uformowaną bryłką korzeniową. W szkółce tej hoduje się aktualnie ponad 2 mln sadzonek, jednak po zakończeniu trwającej rozbudowy szkółki, liczba produkowanych sadzonek przekroczy 4 mln rocznie. Sadzonki te, jako że posiadają dużą witalność oraz zabezpieczony i nieuszkodzony system korzeniowy z bryłką substratu, przeznaczone są do sadzenia w trudnych warunkach żyznych siedlisk lasów liściastych, gdzie istnieje duża konkurencja roślin zielnych oraz krzewów, siewek i odrośli innych gatunków drzew.
Odnawianie lasu odbywa się z poszanowaniem regionalizacji przyrodniczo-leśnej, regionalizacji nasiennej i zgodnie z zasadami dostosowania składów gatunkowych do jakości siedlisk leśnych, na powierzchni około 3600 ha rocznie, w tym poprzez obsiew naturalny na około 260 ha (7-8 % odnowień). Odnowienia otwartych zrębów wykonuje się na powierzchni około 2500 ha, odnowienia podokapowe po rębniach złożonych – około 970 ha, wprowadzanie II piętra drzewostanów i dolesienia luk – około 90 ha. Zalesienia gruntów rolnych są obecnie zadaniem marginalnym i dotyczą kilku ha rocznie.
W miejscach, gdzie zamarły sadzonki w poprzednim sezonie wykonuje się poprawki na ogólnej powierzchni około 330 ha rocznie.
Pielęgnowanie lasu dotyczy około 20 000 ha rocznie. W tym pielęgnacji gleby w uprawach leśnych około 13 000 ha, czyszczeń wczesnych w uprawach – 3000 ha, czyszczeń późnych w młodnikach – 2500 ha.
Cechą wyróżniającą uwarunkowania hodowli lasu na terenie RDLP w Poznaniu jest wyjątkowo duży w skali kraju udział dębu w drzewostanach (12% powierzchni) i w zakładanych uprawach leśnych.
Stąd pielęgnacja lasu wymaga w wielu przypadkach specyficznego podejścia fachowego. Dlatego od 20 lat organizowany jest co roku, jedyny w kraju, Konkurs Prac Pielęgnacyjnych dla leśniczych i robotników leśnych reprezentujących wszystkie podległe nadleśnictwa, gdzie zespoły konkursowe mogą rywalizować wykazując się umiejętnościami i wiedzą fachową.
WARTO ZOBACZYĆ:
> Nadleśnictwo Antonin - Ośrodek Edukacji Leśnej Domek Wilhelma, Rez. Wydymacz - Wśród wielu atrakcji, które oferuje Nadleśnictwo Antonin, trudno wybrać tą najważniejszą. Znajdą tu coś dla siebie przyrodnicy, zwłaszcza miłośnicy ptaków, turyści podążający tropem zabytkowych dworków i arystokratycznych rodów a także wszyscy sympatycy lasu korzystający z jego dóbr, bogactwa grzybów i jagód.
> Nadleśnictwo Babki - Izba edukacyjna i ścieżka Kraina Modrej Przygody, Łękno - Szukasz miejsca na aktywny wypoczynek, chcesz poznać las i jego mieszkańców oraz dowiedzieć się na czym polega praca leśnika? Zachęcamy do podróży po obiektach edukacyjnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu. W tej odsłonie - ścieżki edukacyjne Nadleśnictwa Babki
> Nadleśnictwo Czerniejewo. Centrum Leśnej Przygody "Szumi Bór" i ścieżka edukacyjna w Jeziercach - Lasy nadleśnictwa Czerniejewo są nie tylko niezwykle atrakcyjne dla przyrodników, osadzone w przepięknym krajobrazie polodowcowym Parku Krajobrazowego Promno. Ale ze względu na powiązanie terenu z początkami Państwa Polskiego są również gratką dla historyków i pasjonatów naszej kultury. Planując zajęcia edukacyjne w tym terenie warto wziąć wszystkie aspekty pod uwagę.
> Nadleśnictwo Jarocin - Ośrodek Edukacji Leśnej w Czeszewie - Szukasz miejsca na aktywny wypoczynek, chcesz poznać las i jego mieszkańców oraz dowiedzieć się na czym polega praca leśnika? Zachęcamy do podróży po Ośrodkach Edukacyjnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu. W tej odsłonie - Ośrodek Edukacji Leśnej "Centrum Zarządzania Łęgami" w Czeszewie (Nadleśnictwo Jarocin).
> Nadleśnictwo Kalisz-Centrum Edukacji Leśnej Las Winiarski - Południowa Wielkopolska obfituje nie tylko w wyjątkowe miejsca przyrodnicze. Dolina Baryczy, leśne Arboretum w Sycowie czy też rychtalskie sosny to tylko niektóre z unikatowych wartości regionu.
> Nadleśnictwo Konin - Ścieżka edukacyjna Bieniszew - Nieopodal Konina położony jest najcenniejszy pod względem przyrodniczym obszar Nadleśnictwa, o bogatych walorach turystycznych i rekreacyjnych. To kompleks lasów w pobliżu Kazimierza Biskupiego, zwany Puszczą Bieniszewską.
> Nadleśnictwo Łopuchówko - Ośrodek Edukacji Leśnej Dziewicza Góra - Ośrodek Edukacji Leśnej na Dziewiczej Górze to z pewnością najwyżej położony obiekt w okolicy Poznania. Wspaniałe zaplecze edukacyjne z obiektami infrastruktury oraz wytyczone ścieżki dydaktyczne i biegowe wokół 32 metrowej wieży widokowej są atrakcją dla grup szkolnych i osób korzystających z weekendowych wypadów za miasto.
> Nadleśnictwo Łopuchówko - Ośrodek Edukacji Leśnej w Łysym Młynie - Szukasz miejsca na aktywny wypoczynek, chcesz poznać las i jego mieszkańców oraz dowiedzieć się na czym polega praca leśnika? Zachęcamy do podróży po Ośrodkach Edukacyjnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu. W tej odsłonie - Ośrodek Edukacji Leśnej w Łysym Młynie (Nadleśnictwo Łopuchówko).
> Nadleśnictwo Syców - Ścieżka edukacyjna w Arboretum - Niezwykłe kolekcje drzew, alpinarium wraz ze zbiorem roślin wodnych i chronionych, szkółka, plantacje nasienne, archiwum klonów cennych gatunków oraz „zielona szkoła" - tak w skrócie można opisać miejsce niezwykle ciekawe i obowiązkowy punkt wycieczki edukacyjnej odwiedzającej LKP „Lasy Rychtalskie". To Arboretum im. prof. Stefana Białoboka w Stradomi Dolnej. Zapraszamy na spacer po „ogrodzie drzewnym", jak zwykli nazywać Arboretum jego stali bywalcy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz