Pniewy (Pniewy Szamotulskie, niem. Pinne) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, położone nad Jeziorem Pniewskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pniewy.
Pniewy uzyskały lokację miejską przed 1394 rokiem. Położone były w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.
Miasto i Gmina Pniewy leżą w zachodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie szamotulskim nad Jeziorem Pniewskim. Położone jest ono na przecięciu ważnych szlaków.
Droga krajowa nr 92 (Rzepin – Łowicz).
Droga krajowa nr 24 (Rudnica – Pniewy).
Droga wojewódzka nr 187 (Pniewy – Murowana Goślina)
Drogi lokalne do Brodów, Chrzypska Wielkiego.
GENEZA NAZWY I HERB
Trudno jednoznacznie określić genezę nazwy Pniewy. Możliwe jest, że pochodzi od pospolitego wyrazu "pień". Najprawdopodobniej założono osadę po wykarczowaniu lub też pniami obwarowano osadę. "Pień" w staropolszczyźnie oznaczał także ul pszczeli, a więc u zarania miasta mogła być również osada bartnicza.
Z etymologią nazwy miasta wiąże się ściśle herb, który jest swoistą ilustracją jego dawnych dziejów. Ukształtował się zapewne już w średniowieczu, jednakże po raz pierwszy heraldyczny znak miasta pojawił się na pieczęci municypalnej w XVI wieku. W herbie miasta obecnie widnieje: ostrzewie (fragment pnia z widocznymi odciętymi konarami) nad nim nałęcz - biała, zwinięta i zawiązana chusta (taka jak w herbie rodowym Nałęczów, najstarszych znanych właścicieli Pniew) oraz dwa skrzyżowane klucze (przypuszczalnie stanowiące pamiątkę czasów, kiedy miasto było własnością biskupstwa poznańskiego) na błękitnym tle.
Po raz pierwszy Pniewy zostały wymienione z nazwy w roku 1256, chociaż początki tej osady sięgają czasów pierwszych organizacji rodowych, tj. XII wieku. Prawa miejskie otrzymały prawdopodobnie już z końcem XIII wieku; dokładna data nie jest znana, gdyż nie zachował się przywilej lokacyjny. Zachowane do dziś ślady dawnego grodziska świadczą, że już w czasach prehistorycznych osada ta pełniła funkcję grodu obronnego, stała na straży szlaków handlowych i udzielała schronienia okolicznym kmieciom w czasie najazdu z zewnątrz. W momencie nadania Pniewom praw miejskich było to typowe miasto szlacheckie i takim pozostało przez długie wieki. Pierwszym znanym właścicielem miasta był ród Nałęczów, który później przybrał nazwisko Pniewskich i władał nim do połowy XV wieku. Późniejsi właściciele to: Potuliccy, Ostrorogowie, Rydzyńscy, Kęszyccy, Szołdryscy, Mielżyńscy. W roku 1822 włości pniewskie przeszły w ręce niemieckie, najpierw Rappardów, póŹniej Massenbachów (junkrów pruskich).
Usytuowanie Pniew miało znaczący wpływ na ich rozwój. Lokacja przy ważnym szlaku handlowym prowadzącym z Poznania do Frankfurtu nad Odrą, który w samym centrum miasteczka rozwidlał się i jedna z odnóg wiodła do Landsbergu nad Wartą (obecnie Gorzów Wielkopolski), miała istotne znaczenie gospodarcze w X - XIV wieku.
Pniewy wiele zawdzięczały Kazimierzowi Jagiellończykowi, który swym zarządzeniem o zakazie omijania miast leżących na szlakach handlowych, stworzył miastu okazję do łatwego zbywania wyrobów rzemieślniczych i produktów rolniczych. Szczególnym zainteresowaniem kupców cieszyły się miejscowe wyroby sukiennicze i garbarskie.
W średniowieczu Pniewy nie odegrały poważniejszej roli. O znaczeniu gospodarczym miasta decydowały organizacje cechowe. Pierwsze cechy w Pniewach powstały już w XVI wieku, a ich liczba wzrosła dopiero w XVIII wieku. Obok cechów w mieście funkcjonowały niezbędne dla życia mieszkańców obiekty przetwórstwa rolnego, jak młyn wodny i konny oraz wiatrak.
Pniewy w wiekach XVI - XVIII były miastem prywatnym. Od XV wieku do polowy XVI wieku miasto przeżyło okres dynamicznego rozwoju gospodarczego. Później częste zmiany właścicieli były jednym z czynników hamujących rozwój Pniew. Rruinę gospodarczą przyspieszyły liczne wojny, toczone w XVII i XVIII wieku na terenie Wielkopolski. Dopiero Szołdryscy przyczynili się do ożywienia gospodarczego, czego wyrazem było nadanie licznych przywilejów dla cechów, a nawet przywileju z 1722r. dla wcześniej utworzonego Bractwa Kurkowego (którego geneza sięga czasów panowania Augusta II Sasa, który w 1698r. wyraził zgodę na jego powstanie i wystawił odpowiedni przywilej).
CZASY ZABORÓW
Pniewy zapisały się również na kartach historii w okresie zaborów, kiedy to po II rozbiorze Polski (1793r) zostały włączone do Prus. Pniewianie uczestniczyli we wszystkich niemalże wydarzeniach związanych z działalnością niepodległościową i powstańczą.
W czasie powstania listopadowego (1830-1831) również nie zabrakło pniewian wśród 3000 ochotników (m. in. ks. Ludwik Zajęcki). Podczas Wiosny Ludów wielu mieszkańców Pniew uczestniczyło wówczas w obozie powstańczym w Dobrojewie. Po raz ostatni XIX wieku uczestniczyła Wielkopolska w ruchu zbrojnym podczas powstania styczniowego w 1863r. Niestety, nie zachowała się żadna wzmianka w aktach na temat udziału mieszkańców Pniew w ww. powstaniu - jakkolwiek tacy byli.
Po upadku powstań narodowych nastąpił długi okres triumfu zaborców i walki z polskością. Już w 1875r. pod patronatem słynnego działacza poznańskiego Maksymiliana Jackowskiego zawiązuje się w Pniewach pierwsze Kółko Rolnicze; 16 stycznia 1883r. uruchomiono Bank Ludowy, który miał wspierać finansowo miejscowych rolników i rzemieślników polskich w ich ekonomicznej walce z Niemcami. Podobną rolę miała spełniać założona w roku 1895 spółdzielnia "Rolnik".
Od 28 sierpnia 1876r wprowadzono język niemiecki jako urzędowy. Kiedy zaczęto wyrzucać ze szkół język narodowy, mieszkańcy Pniew zareagowali na to organizacją licznych kursów wieczorowych odbywających się w domu Heleny Bogusławskiej (ważną rolę odegrali wtedy także: Andrzej i Józef Degórscy, Przewoźni, bracia Fliegerowie, Głębocki, Bogajewicz, Mielęcki. W 1888r. założono w Pniewach Towarzystwo Przemysłowców jako zrzeszenie rzemieślników, którego prezesem został J. Niklewicz. W końcu XIX w. w mieście zaczęły działać liczne koła: Sceniczne, Rowerzystów i Polskie Koło Śpiewacze (31 lipca 1891). Koło Śpiewacze założone w mieszkaniu organisty, Józefa Smolarka, miało być przeciwwagą dla istniejącego już koła zrzeszającego Niemców. Od samego początku swego istnienia koło pniewskie aktywnie angażowało się w różnego rodzaju obchody i uroczystości. Koło to istnieje do dziś pod nazwą "Lira", której symbol-godło (wykonany przez Andrzeja Gliszczyńskiego) członkowie posiadają od 1896 roku.
Bardzo silnie działało też w Pniewach Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", którego gniazdo założono w 1913r., na jego czele stali Edmund Bogusławski i Sylwester Wąsowicz. Wczesną jesienią tegoż roku zawiązał się w mieście tajny Komitet Obywatelski, na którego czele stanął Zygmunt Głębocki. W skład tegoż komitetu weszli również: ks. Antoni Ludwiczak (członek organizujących się władz polskich w Poznaniu), Andrzej Degórski, Antoni i Józef Fliegerowie oraz Edmund Bogusławski. Ów komitet, 17 listopada 1918r., przekształcony w Radę Ludowa, stanowił główną ostoję organizacji władzy polskiej w mieście.
POWSTANIE WIELKOPOLSKIE
W 1918 r. Pniewy wyzwoliły się samorzutnie, w sposób bezkrwawy, dnia 20 grudnia 1918r., a więc na tydzień przed wybuchem powstania w Poznaniu. Między 5 a 16 stycznia 1919r. oddziały powstańcze z Pniew organizowały się, gromadziły broń, staczały szereg potyczek (m.in. pod Gralewem, Gorzyniem, Gorzyckiem, przyczyniły się do wyzwolenia Sierakowa). D największych batalii, w jakich uczestniczyły pniewskie oddziały, należy zaliczyć boje na odcinku międzychodzkim: w dniu 16 stycznia 1919r. pod Kamionną i w dniach między 1-7 lutego 1919r. pod Kolnem. Pniewianie odznaczyli się również na froncie zbąszyńskim.
W walce o wyzwolenie Wielkopolski poległo 18 powstańców z Pniew. W hołdzie bohaterom miejscowe społeczeństwo ufundowało w okresie międzywojennym pomnik, który do dziś stoi na cmentarzu parafialnym i przypomina, że "... Ten tylko kocha prawdziwie Ojczyznę, który jest gotów na Jej każdy zew" (z wiersza R. Wilkanowicza).
XX-lecie MIĘDZYWOJENNE
W okresie międzywojennym życie miasta charakteryzowała stagnacja. Pniewy były wówczas miasteczkiem typowo rolniczym.
Pewne ożywienie w życie gospodarcze miasta wniosła zorganizowana z inicjatywy ówczesnego Towarzystwa Przemysłowców w 1927r. Wystawa Przemysłowo-Rolnicza, która zaprezentowała możliwości wytwórcze miejscowego rolnictwa, rzemiosła, ogrodnictwa, drobnego przemysłu i handlowe miejscowego kupiectwa.
Po I wojnie światowej w Pniewach osiedliły się zakonnice jednej z gałęzi zakonu urszulańskiego. Matka przełożona, Urszula Ledóchowska, 11 lutego 1920r. zakupiła posesję, wówczas administracyjnie należącą do wsi Lubocześnica, a ponieważ pieniądze na ten cel ofiarował konsul norweski w Polsce L. Stalt-Nielsen, cala posiadłość została nazwana Zakładem św. Olafa, patrona Norwegii. W sierpniu tegoż roku Matka Urszula przybyła tu z Danii wraz z kilkoma siostrami i 40 sierotami po polskich emigrantach. W tym samym roku Stolica Apostolska wyraziła zgodę na erygowanie w Pniewach Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego (tzw. szarych), a tutejszy dom zakonny stał się Domem Macierzystym. Wkrótce powstały tu: kaplica, dom dziecka, szkoła gospodarcza z internatem, szkoła powszechna, podjęły działalność gospodarstwo rolne, kolonie letnie, wydawnictwo i drukarnia; prowadzone były też kursy zawodowe i kolonie letnie. Prezydent Ignacy Mościcki 27 lipca 1927r. odznaczył w Pniewach Matkę Urszulę Krzyżem Oficerskim Orderu "Polonia Restituta". Relikwie Matki Założycielki w 50. rocznicę śmierci sprowadzono z Rzymu do Pniew i złożono w kaplicy Domu Macierzystego (29 V 1989).
II WOJNA ŚWIATOWA
Od września 1939 do początku 1945r. miasto znajdowało się w rękach niemieckich. Mieszkańcy miasta przeżywali liczne wysiedlenia (łącznie ponad 200 Polaków), konfiskaty mienia (obejmujące przedsiębiorstwa, warsztaty oraz sklepy), aresztowania, zsyłki do obozów koncentracyjnych i obozów pracy przymusowej.Miasto zostało wyzwolone 25 stycznia 1945 roku, kiedy to ostatnie jednostki niemieckie je opuściły, udając się w kierunku Kwilcza. Półtorej godziny później na ulicach Pniew pojawiły się pierwsze czołgi Armii Czerwonej, a 27 stycznia w budynku ratusza usytuował się sztab marszałka Gieorgija Żukowa. W tym samym czasie lotnictwo niemieckie dokonało jeszcze kilku nieszkodliwych nalotów na miasta. Mimo że samo miasto zostało wyzwolone w sposób bezkrwawy, w trakcie oczyszczania terenu gminy Pniewy i rejonów przyległych z niedobitków wojsk hitlerowskich - straciło życie 52 żołnierzy i oficerów Armii Czerwonej.
LATA 1945-1989
Wkrótce po wyzwoleniu uporządkowano podstawowe sprawy organizacyjne związane z przywróceniem władz polskich w mieście. Duże znaczenie dla życia gospodarczego miasta miało uruchomienie w 1976r. Fabryki Armatury i Urządzeń Komunalnych "PoWoGaz", produkującej urządzenia służące ochronie środowiska naturalnego człowieka. W końcu lat siedemdziesiątych poza ww. fabryką funkcjonowały tutaj jeszcze: Spółdzielnia Inwalidów "Postęp", Zakład Przemysłu Drzewnego, oddział Wojewódzkiej Spółdzielni Pracy "Elektromet", Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska" oraz młyn parowy (administrowany przez Państwowe Zakłady Zbożowe).
Jedną z głównych wizytówek rzemiosła pniewskiego pozostał warsztat powoźniczy Bogajewiczów. Firma, założona w 1890r. przez Albina Bogajewicza, wskutek rozwoju motoryzacji i spadku zapotrzebowania na powozy, wyspecjalizowała się w produkcji powozów reprezentacyjnych i sportowych, a także kopii powozów historycznych. Pierwszą renowację powozu przeprowadzono w warsztacie w latach 1968 - 1969 (była to berlinka ze zbiorów Muzeum Powozów w Łańcucie). Doskonałość wykonanej pracy zapewniła pniewskiej firmie współpracę nie tylko z muzeum w Łańcucie, ale i innych placówek tego rodzaju w całej Polsce. Od 1972r. firma Michała Bogajewicza zaczęła produkować powozy sportowe na eksport do Włoch, Szwajcarii, Niemiec, Belgii, Danii, Holandii, Francji, Anglii (m.in. dla samej królowej - Elżbiety II), Szwecji, Finlandii, Kanady, USA i Australii. Powozy z pniewskiego warsztatu wykorzystywane były też na planie licznych filmów historycznych. O poziomie firmy świadczą nagrody i medale uzyskane m.in. na targach w Poznaniu, Hanowerze, Essen i Monachium. W 1977r. otwarto powozownię przy ulicy Poznańskiej, mieszczącą prywatną kolekcję zakładu, zawierającą unikatowe niekiedy egzemplarze pojazdów historycznych. Dziś jest to najbardziej znana wytwórnia w kraju, zajmująca się wyrobem, renowacją i rekonstrukcją powozów konnych.
Przez cały okres powojenny w administracji Pniew następowały zmiany i reorganizacje, w części będące wynikiem przemian politycznych systemu administracyjnego państwa. W 1950 r. zniesiono funkcje burmistrza i starosty, a w 1954 r. wprowadzono gromady. W styczniu 1973 r. zniesiono gromadzkie rady w Pniewach i Nojewie. W Pniewach natomiast powołano Urząd Miasta i Gminy. Nowa struktura organizacyjna objęła swym zasięgiem miasto, dotychczasowe gromady Pniewy, Nojewo, częściowo też Otorowo oraz 35 wsi, w tym 20 sołectw: Buszewo, Chełmno, Dębina, Jakubowo, Karmin, Konin, Koninek, Koźle, Koszanowo, Lubocześnica, Nojewo, Nosalewo, Orliczko, Podpniewki, Psarskie, Rudka, Turowo, Zajączkowo i Zamorze. Dwa lata później zlikwidowano szczebel powiatu, a miasto i gmina Pniewy stały się jednostką administracyjną stopnia podstawowego w „małym” województwie poznańskim. Kolejne reorganizacje administracji w Pniewach wiązały się już z transformacją ustrojową zapoczątkowaną w 1989 r. Wybory parlamentarne z czerwca 1989 r. pociągnęły one za sobą daleko idące konsekwencje polityczne i ustrojowe dla procesu dalszych zmian ustrojowych.
LATA 1990-1994
Wybory samorządowe, które odbyły się 27 maja 1990 r., były pierwszymi od ponad 50 lat w pełni wolnymi wyborami. Wykazały jednak polityczną apatię społeczeństwa, gdyż wzięło w nich udział zaledwie 42% uprawnionych. Ujawniła się też słabość partii politycznych. Najwięcej głosów uzyskali kandydaci KO – 41% oraz niezależni – 38%, wśród których, zwłaszcza na prowincji, ukryło się wielu działaczy PZPR, natomiast znikome poparcie uzyskali kandydaci PSL i KPN, a szczególnie SdRP.
Lata dziewięćdziesiąte przyniosły zmianę kompetencji administracji szczebla gminnego i zasad jej finansowania.
Rok 1991 w gminie Pniewy był rokiem przekształceń służb komunalnych. Jednostkami organizacyjnymi gminy w 1991 r. zostało Przedszkole „Miś” w Pniewach, przedszkole działające przy Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Turowie oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pniewach, w którym uruchomiono działalność Dziennego Domu Pobytu Seniora. W 1992 r. dołączono do nich Straż Miejską, w następnym roku Bibliotekę Publiczną. Rok 1994 można podzielić na dwa okresy działalności Rady i Zarządu. Podział ten spowodowały czerwcowe wybory samorządowe. Jednak w przedstawionym Radzie sprawozdaniu z działalności Zarządu włączono całoroczny wykaz zrealizowanych zadań. Również i ten rok upłynął w gminie Pniewy na realizacji inwestycji komunalnych.
Lata 1989 – 1992 były okresem najbardziej dynamicznych zasadniczych przemian ustrojowych. Wraz z uchwaleniem 17 października 1992 r. ustawy konstytucyjnej o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą oraz o samorządzie terytorialnym, tzw. Małej Konstytucji, zmianie uległy dotychczasowe przepisy konstytucyjne dotyczące samorządu terytorialnego.
Mała konstytucja znacznie rozszerzyła uregulowanie problematyki samorządu, chociaż nie wprowadzała do koncepcji samorządu terytorialnego istotnych zmian. Rozwinięte zostały własne przepisy odnoszące się do podstawowej działalności samorządowej.
Lata 1992 – 1997 tzw. okres Małej konstytucji to przede wszystkim czas stabilizacji ustrojowej samorządu w kształcie wynikającym z ustawy o samorządzie terytorialnym. To konsekwentna budowa, za pośrednictwem ustawodawstwa zwykłego, szerokiej infrastruktury samorządu terytorialnego. W okresie obowiązywania Małej Konstytucji uchwalone zostały także ważne dla samorządu ustawy, jak ustawa o finansowaniu gmin (1993), ustawa o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (1995), ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy (1994), ustawa o gospodarce komunalnej (1996), ustawa o zamówieniach publicznych (1994).Ukształtowane przez Małą konstytucję prowizorium ustrojowe w oczekiwaniu na nową pełną Konstytucję powodowało, że reforma systemu samorządu terytorialnego dokonywała się nie w oparciu o zmiany konstytucyjne, lecz w drodze ustaw zwykłych.
LATA 1994-1998
Wybory samorządowe z czerwca 1994 r. były pierwszymi wyborami w III RP, które odbyły się w normalnym trybie – po upływie pierwszej kadencji rad gmin. W porównaniu z wyborami 1990 r. główną rolę odgrywały inne podmioty. Komitety Obywatelskie – poprzednia główna siła wyborów – należały już do historii. W 1994 r. system partyjny osiągnął pewną stabilizację. Po okresie izolacji politycznej ugrupowania postpeerelowskie, zwłaszcza SLD, osiągnęły fazę relewancji politycznej i w wyborach mogły dyskontować coraz widoczniejsze efekty stabilizacji politycznej i gospodarczej. Partie prawicowe osłabione klęską po wyborach parlamentarnych 1993 r. miały niezbyt duże możliwości prowadzenia dynamicznej kampanii wyborczej.
W wyborach samorządowych w Pniewach, decyzję o wyborze kandydatów na radnych podejmowano kierując się bardziej czynnikiem osobowościowym niż politycznym. Miasto i gmina podzielone były na okręgi jednomandatowe, w których kandydaci byli na ogół znani wyborcom.
O dokonaniach władz samorządowych w czasie trwania kadencji 1994–1998 mieszkańcy Gminy Pniewy mogli się dowiedzieć z wznowionego wydania Magazynu Informacyjnego „Dyliżansem przez Pniewy” wrzesień 1998 r.
W ciągu tych 4 lat:
- Ośrodek Pomocy Społecznej w Pniewach stał się prężnie działającą placówką, jednak ogarniającą pomocą z roku na rok coraz większą liczbę mieszkańców; rozwinęła się również działalność Dziennego Domu Seniora funkcjonującego przy OPS;
- z inicjatywy władz samorządowych, w celu polepszenia bezpieczeństwa mieszkańców oraz drożności komunikacyjnej, w 1996 r. rozpoczęto budowę obwodnicy miasta Pniewy; środki na te inwestycję pozyskano z budżetu państwa oraz z funduszu strukturalnego PHARE;
- w trakcie trwania kadencji zakończono budowę przedszkola we wsi Chełmno, kontynuowano rozbudowę Szkoły Podstawowej we wsi Psarskie, remontowano Szkołę Podstawową w Pniewach; z dniem 1 stycznia 1996 r. gmina przejęła prowadzenie szkół podstawowych, natomiast od 1 września 1998 r. przejęła prowadzenie szkół ponadpodstawowych w tym całego majątku tych placówek;
- działalność kulturalna skupiona jest wokół Biblioteki Publicznej i Centrum Kultury w którym pracuje 7 zespołów, organizowane są wystawy, koncerty, spotkania autorskie;
- za istotny sukces, władze gminne uznały poprawę czystości wód Jeziora Pniewskiego, które Sanepid uznał za zdatne do kąpieli;
- przeprowadzono modernizację oczyszczalni ścieków w Pniewach;
- większość stanowisk pracy w administracji zostało skomputeryzowanych;
kontynuowano zakładanie sieci wodociągowej w mieście, położono 31 km sieci na terenach wiejskich; sieci kanalizacyjnej, gazowej i linii energetycznej w mieście; wyremontowano ponad 9 km nawierzchni dróg;
LATA 1998-2002
Dnia 11 października 1998 r. odbyły się wybory samorządowe. Wyłoniły one władze lokalne według nowych zasad podziału terytorialnego, który wszedł w życie z początkiem 1999r.
Dla wyboru Rady Miejskiej w Pniewach utworzono 15 Okręgów Wyborczych, w których łącznie wybrano 22 radnych. Liczba osób uprawnionych do głosowania wynosiła 8447. W głosowaniu wzięło udział 4534 wyborców, co stanowi 53,67% uprawnionych do głosowania.
W rok 1999 nowa pniewska władza samorządowa weszła z wizją przyszłego rozwoju miasta. Wizja ta główny nacisk kładła na podniesienie poziomu życia mieszkańców i pobudzenie rozwoju gospodarczego. Pierwszym krokiem zmierzającym do realizacji założeń wizji przyszłego rozwoju miasta i gminy Pniewy było zatwierdzenie przez Radę Miejską Pniewy „Programu gospodarczego i kierunków inwestowania Gminy Pniewy na lata 1999 – 2002”.
W ciągu tej kadencji władza samorządowa stopniowo wywiązywała się z założeń zawartych w programie inwestycyjnym. Nieuniknione jednak było przesuwanie się terminów realizacji zadań. Zazwyczaj były one spowodowane niepoprawnym wyborem wykonawcy, usterkami, nieterminowo oddawanymi inwestycjami czy brakiem płynności finansowej, a także ogólną stagnacją gospodarczą w kraju. Wpływ tych czynników spowodowały, że np. zwodociągowanie całej gminy nie nastąpiło jak zakładano z końcem 2000 r. lecz wiosną 2002 r., nadal w gminie Pniewy występuje problem z telefonizacją, mieszkaniami, czy stanem dróg, a dopiero w tym, 2004 roku rozpocznie się budowa hal sportowych w Nojewie i w Pniewach.
Sukcesem zakończyło się natomiast stworzenie nowej sieci szkolnej, wymuszonej poniekąd reformą oświaty, która spełnia kryteria nowoczesnego nauczania i kryteria demograficzne. Co najważniejsze, w wyniku tych działań żaden nauczyciel nie stracił pracy, zatrudniono również nowych.
Miarą działania pniewskich samorządowców w latach 1999 – 2002 są widoczne efekty gospodarcze. W czasie ich kadencji powstało 492 podmiotów gospodarczych, stworzono ponad 400 miejsc pracy w małych i średnich firmach.
Ponadto grunty przeznaczone na aktywizację gospodarczą, uzbrojone w infrastrukturę techniczną długo nie musiały czekać na nowych inwestorów, zarówno krajowych jak i zagranicznych. Firmy, które postanowiły rozpocząć swoją działalność w Pniewach w latach 90-tych funkcjonują i nadal rozwijają się.
Pomocną dla nowych inwestorów była również Uchwała Nr XXVIII/292/2001 RMP z dnia 24 kwietnia 2001 r. w sprawie zwolnienia od podatku od nieruchomości podatników tworzących nowe inwestycje przemysłowe na terenie gminy Pniewy i określenia warunków udzielania pomocy w formie zwolnienia. Uchwała ta została podjęta w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego Pniew i przeciwdziałając bezrobociu. Wprowadziła preferencje podatkowe dla podmiotów gospodarczych tworzących nowe inwestycje przemysłowe na terenie miasta.
LATA 2002-2006
Podczas wyborów samorządowych‘2002 Gmina Pniewy podzielona została na 15 okręgów wyborczych, w których startowało 86 kandydatów. Frekwencja nie była jednak wysoka, wyniosła 54 %. Kandydatów wystawiło 8 komitetów wyborczych, 7 osób stworzyło komitety indywidualne. Najwięcej kandydatów wystawiły „Gmina 2006” (15), SLD-UP (13), Gospodarna Gmina (12).
W dniu wyborów nie dokonano jednak wyboru burmistrza, gdyż żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganego ponad 50% poparcia. O fotel burmistrza ubiegało się 4 kandydatów: Dnia11 listopada mieszkańcy gminy Pniewy ponownie poszli do urn. Frekwencja wyniosła 45,7%. Zgodnie z ordynacją wyborczą, kandydat, który w drugiej turze uzyskał zwykłą większość głosów, wygrywa wybory. Burmistrzem Gminy Pniewy na lata 2002 – 2006 został Michał Chojara.
Działaniami zmierzającymi do poprawy istniejącej sytuacji gospodarczej, było m.in. podjęcie uchwały w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości dla nowych inwestorów tworzących nowe miejsca pracy. Możliwości te przyciągnęły w ostatnich dwóch latach nowych inwestorów krajowych i zagranicznych. Większy nacisk położono również na promocję gospodarczą, turystyczną i rekreacyjną gminy. Przy obwodnicy Pniew miejscowy przedsiębiorca zbudował hotel wraz z restauracją, kantorem, dużym parkingiem dla samochodów ciężarowych, stacją paliw i mini – parkiem. TKKF podjęło się zagospodarowania pod względem rekreacyjno – sportowym terenu wypoczynkowego „Łazienki” przy Jeziorze Pniewskim. Powstały boiska do gry w koszykówkę i siatkówkę plażową.
Dumą gminy jest bogata działalność Centrum Kultury w Pniewach. Organizowane imprezy z roku na rok zwiększają zainteresowanie nie tylko mieszkańców gminy. Prężnie rozwijają się także liczne organizacje: Kurkowe Bractwo Strzeleckie, Klub Sportowy „Sokół”, Chór Dziecięcy „Promyki”, Koło Śpiewackie „Lira” czy Ochotnicza Straż Pożarna.
Dzieje Pniew, to dzieje małego miasteczka Wielkopolski, położonego przy ważnym szlaku handlowo-komunikacyjnym, które chlubnie zapisało się na kartach historii regionu. Mimo dominacji Poznania, miasto prężnie rozwijało się gospodarczo i kulturalnie. Natomiast procesy zapoczątkowane przed półwieczem w dalszym ciągu postępują i podlegają zmianom.
Obecnie władze Gminy starają się o środki z Unii Europejskiej. Uzyskano i wykorzystano już prawie 9,5 mln zł. Planuje się dalszą rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnej, kontynuację budowy i remontów ulic i chodników oraz remonty dróg gminnych, jak i realizację nowych zadań.
WARTO ZOBACZYĆ:
*Kościół św. Wawrzyńca, fundacja istniejąca już przed 1405. Świątynia uległa zniszczeniu podczas wielkich pożarów Pniew w latach 1635 i 1772. Po ostatnim wzniesiono na miejscu dawnej drewnianej nową, murowaną. Najstarszą częścią tego obiektu jest kruchta dobudowana do pierwotnej świątyni późnogotyckiej – wybudowana na przeł. XVI i XVII wieku. Z dawnego wystroju kościoła pozostała jedynie późno gotycka chrzcielnica (koniec XV w.) znajdująca się w kruchcie. W wyposażeniu kościoła przeważają zabytki pochodzące z okresu rokoka. Prawdopodobnie po drugiej przebudowie czyli w 1772 w ołtarzu umieszczono wielki obraz przedstawiający męczeństwo św. Wawrzyńca. W prezbiterium znajduje się drugi ołtarz ze zdobiącymi go aniołami i rzeźbą św. Jana Nepomucena[potrzebny przypis]. W zespole kościelnym ochronie jako zabytki podlegają: brama z dzwonnicą z końca XVIII wieku, cmentarz, mur z końca XVIII wieku, plebania wybudowana w latach 1906-1908 i ogród przy plebanii.
*Kościół św. Ducha był początkowo budowlą drewnianą. Dopiero w 1783 na jego miejscu powstał murowany, wzniósł go Wawrzyniec Kosiński. We Wnętrzu zachował się ołtarz główny z obrazem przedstawiającym Zesłanie Ducha Świętego (połowa XVII w.) oraz drugim ponad nim z wyobrażeniem Chrystusa z Emaus (ok. 1785 r.). Znajdują się tam też postacie świętych apostołów Piotra i Pawła (XVII w.). Z II. poł. XVIII w. pochodzi ambona rokokowa z klasycystycznymi elementami. Wśród wyposażenia kościoła można znaleźć monstrancję wieżyczkową z przeł. XV i XVI w. pochodząca z kościoła w Potulicach.
*Kościół św. Jana Chrzciciela, neoromański, z poł. XIX w., na planie krzyża; do 1945 ewangelicki, później zamieniony na magazyny, od 1990 katolicki
*pałac z 1745 znajdujący się przy ul. Św. Ducha 11. Obecnie znajduje się w nim Liceum Ogólnokształcące im Emilii Sczanieckiej w Pniewach.
*dawny zajazd przy ul. Międzychodzkiej 1 z I poł. XIX wieku. Kiedy koniecznością stała się obsługa trasy Warszawa – Poznań – Berlin, w Pniewach wybudowano murowany budynek pocztowy z mansardowym dachem. W późniejszym okresie w jego sąsiedztwie postawiono nowy, kilkupiętrowy budynek poczty (poczthalterii). Była ona znana nie tylko z efektownego wystroju, ale także doskonałej kawy.
*zespół budynków Bractwa Kurkowego przy ul. Wronieckiej 14 z 1910–1916
*młyn zbożowy przy ul. Międzychodzkiej 20 z 1906
*dom przy ul. Mickiewicza 1 z I poł. XIX wieku
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz