marquee

☞ www.promogadzety.blogspot.com ☜

wtorek, 11 kwietnia 2023

GMINA SZCZEKOCINY



Szczekociny – gmina miejsko-wiejska w Polsce w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, na pograniczu dwóch mezoregionów, tj. Niecki Włoszczowskiej i Progu Lelowskiego, które wchodzą w skład Wyżyny Środkowo – Małopolskiej. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa częstochowskiego. Jest jednostką samorządową, obejmującą swym zasięgiem miasto Szczekociny oraz 18 sołectw. Siedziba gminy to Szczekociny.
Przez teren gminy płyną rzeki Pilica, Krztynia i Żebrówka.

O MIEŚCIE I GMINIE

Szczekociny to miasto posiadające ponad sześćsetletnią historię wpisaną w dzieje Małopolski, Kielecczyzny a obecnie Śląska. Przez wieki doświadczyło rozkwitu tętniąc życiem wpisując się w karty historii kraju. Zabytki, piękno przyrody, walory turystyczno – rekreacyjne, ludzie otwarci i serdeczni to mocne strony naszej społeczności. Urzekają krajobrazy, zachwycają piękne stawy i niespotykane leśne zakątki wraz z bogactwem flory i fauny. Miasto od wieków pełni rolę centrum lokalnej administracji. Tu tętni handel i rozwijają się usługi.

Dla nas, mieszkańców Szczekociny mają własny charakter i koloryt, w którym historia zaznaczyła swoją obecność, obecność, która pozwala jednak teraźniejszości swobodnie kształtować oblicze miasta. Szczekociny są miejscem szczególnym, w którym ponad cztery tysiące mieszkańców realizuje swoje plany i aspiracje, stawia sobie cele i sukcesywnie do nich dąży. Malowniczy krajobraz współgra tu z życzliwością i otwartością mieszkańców, szanujących swoje korzenie, historię i tradycję. Nie ma tu wielkiego przemysłu. Miasto pełni rolę węzła komunikacyjnego dla gminy Szczekociny i gmin sąsiednich łącząc trzy województwa Świętokrzyskie, Małopolskie i Śląskie. Oddajemy dziś Państwu do dyspozycji stronę internetową na której prezentujemy gminę i miasto Szczekociny. Znajdziecie na niej najważniejsze informacje o gminie i jej mieszkańcach. Pragniemy zaprezentować Państwu dorobek oraz perspektywy rozwoju naszej gminy. Szczególny nacisk kładziemy na zagadnienia mogące zainteresować potencjalnych kontrahentów i inwestorów polskich oraz zagranicznych. Mamy nadzieję, że prezentacja zachęci Państwa do odwiedzenia naszego miasta i pomoże nawiązać owocną współpracę w dziedzinie gospodarczej oraz kulturalnej jak również umożliwi przyjacielskie kontakty z miastem i z jego mieszkańcami.


ZARYS HISTORYCZNY:

Miasto Szczekociny w herbie ma miecz w słup (pionowo) stojący na czerwonym polu. W heraldyce miejskiej symbol ten może wyrażać jedno z najistotniejszych praw miast średniowiecznych, wynikające z lokacji na prawie niemieckim. Symbolizuje on tzw. „ius gladii”, czyli jurysdykcje sięgającą kary śmierci. Najstarsze pisane wzmianki o Szczekocinach pochodzą z 1307r. Istotną przesłanką do założenia miasta było istnienie dość znaczącej osady, funkcjonującej na skrzyżowaniu ówczesnych szlaków handlowych. Inicjatywa ta wyszła od Piotra Odrowąża, dziedzica tych terenów, który jako pierwszy z rodziny Szczekockich piastował ważne urzędy i dostojeństwa w Królestwie Polskim w czasach Kazimierza Wielkiego i Ludwika Węgierskiego. Przez wieki Szczekociny spełniały rolę lokalnego ośrodka administracyjno-gospodarczego. Na przełomie XIV i XV miasto było siedzibą rodu rycerskiego Odrowążów. Okres świetności miasta przypada na wiek XVI. Szczekociny to prężny ośrodek gospodarczy. W mieście istniały cechy rzemieślnicze: garncarzy, piekarzy, krawców, kuśnierzy, kołodziejów, bednarzy, stolarzy, ślusarzy, sukienników i piwowarów. Włodarzami dóbr w tym okresie byli Oleśniccy, Jordanowie i Korycińscy. Miasto zostało zniszczone doszczętnie w okresie wojen szwedzkich. Dopiero w XVIII wieku następuje powolny rozwój. Szczekociny staja się własnością Franciszka Dembińskiego i Urszuli z Morsztynów Dembińskiej. Dzięki ich funduszom udaje się odbudować większość budynków miejskich.  W latach osiemdziesiątych XVIII w. gruntownej przebudowie ulega kościół parafialny pw. Św. Bartłomieja. Dembińscy wznieśli również istniejący do dziś pałac, którego gościem już w 1787 r. był król Stanisław August Poniatowski. W okresie Powstania Kościuszkowskiego 6 czerwca 1794 roku pod Szczekocinami rozegrała się nierówna bitwa miedzy wojskami dowodzonymi przez Tadeusza Kościuszkę a przeważającymi siłami prusko – rosyjskimi. W bitwie zginęli generałowie Wodzicki i Grochowski. Śmiertelnie ranny został chłopski bohater spod Racławic Bartosz Głowacki. W XIX wieku Szczekociny należą do Łubieńskich, Czackich, Halpertów. Na terenie miasta dominuje drobny handel, tkactwo, szewstwo. Założono tu niewielką fabrykę płótna i destylarnie. Podobnie jak szereg małych miast Królestwa Kongresowego, Szczekociny utraciły prawa miejskie w 1870 roku, by odzyskać je ponownie w roku 1923. W tym czasie poważna siłę ekonomiczną zaczyna stanowić w mieście ludność żydowska, która coraz chętniej osiedla się w Szczekocinach, znajdując tutaj przychylny klimat i dobre sąsiedztwo. Okres dwudziestolecia międzywojennego utwierdza status miasta jako lokalnego ośrodka administracyjnego i gospodarczego. W tym okresie miasto osiąga największą w swoich dziejach liczbę ludności 6240.W Szczekocinach powstają liczne organizacje społeczno – politycznej, banki oraz szkoła średnia. Okres okupacji niemieckiej spowodował ogromne spustoszenie wśród szczekocińskiej społeczności, szczególnie ludności żydowskiej, którą poddano bezwzględnej eksterminacji. Zginęło prawie dwa tysiące mieszkańców Szczekocin, w tym cała ludność żydowska. Stan zabudowań uległ zniszczeniu w 75%.


WALORY PRZYRODNICZO-TURYSTYCZNE

Przyroda z całą pewnością stanowi jedno z największych bogactw Gminy Szczekociny. Walory środowiska przyrodniczego to przede wszystkim lasy i woda. Około 3 116 ha powierzchni gminy zajmują lasy w większości sosnowe z bogatym runem leśnym. Ich największe obszary lezą w okolicach wsi: Brzostek, Szyszki, Bógdał i Rokitno. W granicach administracyjnych miasta występuje las o pow. ok. 132 ha, który jest lasem ochronnym. W lesie występują liczne pomniki przyrody: daglezja zielona, modrzew zielony i dąb szypułkowy. Przez teren gminy przepływa rzeka Pilica wraz z dopływami Żebrówką i Krztynią. Meandrująca rzeka, której towarzyszą liczne starorzecza, tworzy malowniczą dolinę. Wzdłuż koryta rzeki ciągną się gęste zarośla wierzbowe oraz lasy nadrzeczne, o silnie zróżnicowanych drzewostanach, którym towarzyszą podmokłe łąki, charakteryzujące się dużą różnorodnością biologiczną: bogactwem fauny i flory, zwłaszcza gatunków związanych z siedliskami wilgotnymi. Dowodem na wyjątkowość tego obszaru jest włączenie części terenu gminy do obszarów Natury 2000, czyli Europejskiej Sieci Ekologicznej Obszarów Chronionych, której podstawowym celem jest zachowanie wszystkich zagrożonych i najbardziej reprezentatywnych dla naszego kontynentu siedlisk przyrodniczych wraz z towarzyszącą im fauną i florą.

W gminie występują liczne zbiorniki wodne oraz stawy rybne. W ich okolicach żyją kaczki, dzikie gęsi, łabędzie oraz bobry i wydry. Na terenie Gminy Szczekociny występują Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk „Dolina Górnej Pilicy”, „Suchy Młyn” oraz „Źródła Rajecznicy”. Ponadto w gminie znajduje się 11 pomników przyrody ożywionej m.in. zespół lip w Goleniowach, aleja lip w Siedliskach, dąb szypułkowy w Chałupkach. Do innych ciekawych miejsc należą: kompleks wydm śródleśnych w okolicy wsi Brzostek oraz skarpy i stoki wysoczyzn w Przyłęku, Bonowicach i Grabcu. Liczne walory przyrodnicze, krajobrazowe oraz klimatyczne przyciągają na teren gminy coraz więcej turystów i letników budujących tu domy letniskowe. Atrakcje turystyczne:

• spływ kajakowy na rzece Pilicy (Szczekociny–Przyłęk) o dł. 15 km. Spływ trwa ok. 4 godz. i dostarcza miłych i niezapomnianych wrażeń płynącym;

• pieszo–rowerowa ścieżka edukacyjno–przyrodnicza w Lesie „Gąszcze”, uruchomiona w 2005r., o dł. 4,5 km (11 przystanków). Czas przejścia ok. 2 godz. Turyści rowerowi mogą ją przebyć w czasie znacznie krótszym. Wędrówkę rozpoczynamy od zapoznania się z tablicą z planem i opisem ścieżki. Leśna Ścieżka Edukacyjna przybliża szerokiemu gronu osób ją odwiedzających problematykę leśną i ekologiczną oraz przynosi zadowolenie amatorom turystyki rowerowej.

• pieszo – rowerowy Szlak Kosynierów okolic Szczekocin (Szczekociny–Wywła–Moskorzew) o dł. 18 km, oznaczony znakami żółtymi. Czas przejścia szlaku to ok. 5 godz. Charakterystyczne punkty trasy wyznaczają historyczne kopce z czasów Powstania Kościuszkowskiego pod Szczekocinami – mogiły uczestników bitwy, krzyże i metalowe kosy.

źródło: https://szczekociny.pl/; Wikipedia

 


 


1 komentarz: