Jordanów Śląski (niem. Jordansmühl, w latach 1945–1947 Jordanice) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski.
Gmina Jordanów Śl. położona jest na Nizinie Śląskiej, na wschód od Góry Ślęży Zachodnia część jej obszaru objęta jest Ślężańskim Parkiem Krajobrazowym.
Część Gminy znajduje się na krańcach Przedgórza Sudeckiego oraz na Równinie Wrocławskiej.
Przebiega tędy droga międzynarodowa z Wrocławia przez Kudowę Zdrój do Pragi. Gmina Jordanów Śląski wchodzi w skład powiatu wrocławskiego i leży na południe od Wrocławia, w odległości około 30 km od tego miasta. Zajmuje 56,6 km2 powierzchni, co jej zapewnia pod tym względem 74 miejsce w województwie dolnośląskim, a to stanowi 0,3 % jego powierzchni.
Graniczy z gminami:
od północy: Kobierzyce,
od wschodu: Borów i Kondratowice,
od południa: Łagiewniki,
od zachodu: Sobótka.
Gmina liczy 3 021 mieszkańców (wg danych na dzień 31.12.2005 r.), a gęstość zaludnienia wynosi 53 osoby na km2. Na jej obszarze znajduje się 15 miejscowości, w tym 13 wsi sołeckich.
Dominującą funkcję gminy stanowi produkcja rolnicza. Lokalny przemysł koncentruje się w Jordanowie Śląskim.
Wschodnia część gminy objęta jest ochroną prawną Ślężańskiego Parku Krajobrazowego wraz z jego otuliną. Ślężański Park Krajobrazowy, którego część obejmuje zachodnie tereny gminy Jordanów, ma szczególnie istotne znaczenie dla środowiska przyrodniczego, znajduje się w obrębie ekologicznego obszaru węzłowego o znaczeniu krajowym.
Głównym ośrodkiem obsługi gminy jest Jordanów Śląski. Jest to wieś gminna, która pełni funkcje administracyjne i usługowo - handlowe. Pozostałe miejscowości to: Wilczkowice, Popowice, Dankowice, Glinica, Janówek, Winna Góra, Tomice, Karolin, Piotrówek, Mleczna, Jezierzyce Wielkie, Pożarzyce i Biskupice.
Udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej gminy wynosi około 96,1%, tj. 4931 ha. Lasy i grunty leśne stanowią 0,7%, tj. 34 ha.
Z uwagi na wyjątkowo korzystne warunki klimatyczno - glebowe gmina posiada szczególne warunki do rozwoju intensywnej produkcji rolnej (produkcja buraka cukrowego i pszenicy). Dodatkowe walory krajobrazowo-przyrodnicze gminy stanowią o potencjalnych możliwościach rozwoju funkcji turystyczno-rekreacyjnej.
Uzbrojenie terenu gminy Jordanów obejmuje sieć energetyczną i wodociągową. W trakcie realizacji jest sieć kanalizacyjna z oczyszczalnią ścieków w Jordanowie.
Gmina Jordanów Śląski należy do zlewni rzeki Ślęzy, lewego dopływu Odry (powierzchnia dorzecza 971,7 km2). Obszar gminy odwadniają Ślęza i jej dopływy: Oleszna, Trawna i Cieniawa oraz sieć rowów melioracyjnych. Na terenie gminy występują działy wodne III rzędu, oddzielające dorzecza Olesznej i Cieniawy oraz IV rzędu, rozdzielające dorzecza pomniejszych cieków.
W Jordanowie, na wschód od rzeki Ślęzy, powyżej terenów osiedleńczych zrealizowano budowę dużego zbiornika retencyjnego. Przylega on do koryta rzeki na odcinku od km 47 + 190 do km 48 + 100. Zbiornik powstał w wyniku zamknięcia obwałowaniem przewężającej się części doliny od strony północnej, rozbudowy obwałowania rzeki Ślęzy od strony zachodniej oraz podniesienia terenu od strony południowej
Większość obszaru gminy znajduje się na obszarze Równiny Wrocławskiej. Jest to obszar prawie bezleśny, wyniesiony średnio 130 - 140 m n.p.m., niemal płaski, odwadniany przez potok Ślęzy i dopływy. Pokrywają ją silnie zdegradowane osady polodowcowe, głównie gliny moreny dennej i piaski wolnolodowcowe. W południowo - zachodniej części gminy znajdują się Wzgórza Łagiewnickie, należące do mezoregionu Wzgórz Niemczańsko - Strzelińskich. Jest to niewysokie pasmo, położone pomiędzy doliną potoku Oleszny a Ślęzą, ciągnące się od Łagiewnik do Jordanowa Śląskiego. Najwyższy szczyt to Jańska Góra (253 m n.p.m.). Wzgórza te są na ogół użytkowane rolniczo, lasy występują sporadycznie.
Na zachodzie gmina sięga po Wzgórza Oleszeńskie. Jest to wschodnia część Masywu Ślęży, ciągnąca się od Przełęczy Słupickiej, przez Sulistrowickie Skały, Przełęcz Sulistrowicką i Gozdnik, skąd obniżają się w kierunku Równiny Wrocławskiej i stopniowo zanikają na terenie gminy Jordanów Śląski (w rejonie wsi Winna Góra).
ZARYS HISTORYCZNY:
Majątek rycerski. Pierwsza wzmianka o Jordanowie Śl. wg niektórych przekazów pochodzi z 1282 r. W tym roku Franz, komes z Tyńca, sprzedał wieś Schulzowi Rembotho za 40 włók. W 1335 r. istnieje w Jordanowie Śl. kościół, o czym wspomina dokument nuncjusza Galhardusa de Carceribus. W 1352 r. kapituła kościoła Św. Krzyża we Wrocławiu sprzedała Wawrzyńcowi de Jordansmol wieś Jordanów Śl. w okręgu niemczańskim, zwana popularnie Mlecz, wraz ze wszystkimi prawami w celu lokowania jej na prawie niemieckim.W 1783 r. Jordanów Śl. należy do Hansa grafa von Sandrasky. We wsi znajduje się folwark, kościół ewangelicki, dom parafialny, szkoła, młyn. Żyje tu 567 "dusz". W 1845 r. jedna część Jordanowa Śl. należy do Erdmanna grafa von Sandreczky-Sandraschuetz. W tej części wsi znajduje się pałac, 2 folwarki, kościół ewangelicki i należący do parafii ewangelickiej wiatrak, szkoła ewangelicka, wolne sołectwo, młyn wodny, browar, gorzelnia, cegielnia oraz 70 domów. Hoduje się 1873 merynosy i 235 szt. bydła. Wśród 808 mieszkańców jest 19 rzemieślników. Druga część miejscowości do czasu sekularyzacji klasztorów w 1810 r. należała do komandorii braci maltańskich (zakonu Joannitów). Znajduje się tutaj 11 domów z 39 mieszkańcami. Od 1862 r. majątek w Jordanowie Śl. należy do rodziny von Kriegsheimów. W 1888 r. właścicielem jest Selmar von Kriegsheim. Dobra te obejmują 515 ha ziemi, w tym 436 ha pól. Poza tym znajduje się tu gorzelnia parowa, młyn, mleczarnia. W 1917 r. gospodarka wsi opiera się na hodowli bydła mlecznego i trzody chlewnej oraz uprawie buraków cukrowych i ziemniaków. W 1937 r. właścicielami majątku są nadal von Kriegsheimowie. Oprócz pól posiadają 74 ha łąk, 10 ha pastwisk, 1 ha lasu oraz 10-cio hektarowy park i ogród. Na ich terenie znajduje się również kamieniołom, w którym wydobywa się nefryty. Pozostałe folwarki w Jordanowie Śl. posiadają 11 różnych właścicieli.
WARTO ZOBACZYĆ:
> kamienna kapliczka pojednawcza w Glinicy
> Kaplica grobowa rodziny Richthofenów z 1903 r. w Piotrówku , obok kaplica pomocnicza
> Płyta kamienna (prawdopodobnie nagrobna) z rytem krzyża na murze kościelnym w Jordanowie Śl.
> Krzyże pokutne w Glinicy i Wilczkowicach
źródło: www.jordanowslaski.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz