Powiat pszczyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pszczyna. Historycznie leży na terenie Ziemi Pszczyńskiej na Górnym Śląsku.
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejsko-wiejskie: Pszczyna
gminy wiejskie: Goczałkowice-Zdrój, Kobiór, Miedźna, Pawłowice, Suszec
miasta: Pszczyna
ZARYS HISTORYCZNY:
Po zajęciu Śląska przez Prusy, dawna ziemia pszczyńska, a później wolne państwo stanowe przekształcone zostało w 1742 r. w powiat, do którego włączono również ziemię wodzisławską. Powiat ten obejmował rozległy teren od Mysłowic na północnym wschodzie po rzekę Olzę, Wodzisław i przedmieścia Bogumina na południowym zachodzie. W wyniku reformy administracyjnej w latach 1916–1917 odłączono od powiatu pszczyńskiego okręg mysłowicki i ziemię wodzisławską. Kolejne zmniejszenia powierzchni powiatu miały miejsce w 1954 r., kiedy powstał nowy powiat tyski, a następnie w 1957 r., w którym pd.-zach. kraniec powiatu pszczyńskiego Bzie włączono do powiatu wodzisławskiego. Po odtworzeniu w wyniku reformy administracyjnej z 1999 r. nie znalazły się w nim północne tereny dawnego powiatu, które weszły w skład nowego powiatu mikołowskiego (Łaziska Górne, Mikołów, Orzesze, gmina Wyry).
HERB POWIATU:
Herb powiatu pszczyńskiego przedstawia się następująco: w błękitnym polu zwrócona w prawo złota głowa orła, po obu jej stronach po trzy biało-czerwone róże ułożone na przemian.
Uzasadnienie wyboru barw i elementów godła:
złota głowa orła w błękitnym polu to fragment herbu województwa śląskiego a zarazem herbu miasta Pszczyny. Określa usytuowanie powiatu w granicach tegoż województwa, jako jego niższej jednostki administracyjnej a zarazem wskazuje na siedzibę władz powiatu.
zmodyfikowanie barw dzioba i języka (nadanie mu barwy czerwonej) nawiązuje właśnie do elementu charakterystycznego dla herbu miasta Pszczyny.
w szerszym kontekście-historycznym, głowa orła będąca dominującym elementem godła herbu powiatu pszczyńskiego - odwołuje się do herbu Piastów Górnośląskich.
trzy czerwone róże to herb Turzonów, pierwszych właścicieli państwa pszczyńskiego, fundatorów feudalnej instytucji samorządowej jaką był sąd ziemski (przywilej ziemski Aleksego Turzo z 1521r.) a ponadto twórców jego podstaw administracyjnych i gospodarczych.
róże w folklorze górnośląskim są kwiatami charakterystycznymi. Zwykło się ten rodzaj kwiatu określać wręcz jako jeden z symboli Górnego Śląska. Zauważalne to jest w ludowym stroju przede wszystkim Ślązaczek.
białe róże symbolizują bardzo rozpowszechniony na Górnym Śląsku kult maryjny, który odegrał znaczącą rolę także w zachowaniu polskiej tożsamości narodowej za czasów pruskich. Odwołuje się ponadto do wezwania pszczyńskiego kościoła będącego obecnie siedzibą dekanatu.
ustawienie naprzemian białych i czerwonych kwiatów nawiązuje do polskich barw narodowych.
sześć kwiatów to także symbol sześciu gmin tworzących dzisiejszy powiat pszczyński.
WARTO ZOBACZYĆ:
Muzeum Zamkowe
Park Pszczyński
Stajnie Książęce w Pszczynie
Muzeum Prasy Śląskiej
Skansen Zagroda Wsi Pszczyńskiej
Sakralna architektura drewniana
Zameczek Myśliwski Promnice
Książęca Bażantarnia
Prywatne kolekcje
Uzdrowisko Goczałkowice-Zdrój
Gospodarstwo szkółkarskie Kapias
Przystanek rekreacja
Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego „Izba u Telemanna”
Muzeum Regionalne „Kamojówka”
Muzeum Regionalne „Smolarnia”
Pokazowa Zagroda Żubrów w Zabytkowym Parku Pszczyńskim
Prywatna Kolekcja Zabytkowego Sprzętu Domowego i Narzędzi Rolniczych oraz Broni Historycznej
źródło: www.powiat.pszczyna.pl; Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz