Powiat cieszyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Cieszyn.
Położony jest w południowej części województwa śląskiego, przy granicy z Czechami i Słowacją. Powierzchnia powiatu wynosi 730,29 km², zamieszkuje go 177 124 mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 243 mieszkańców na 1 km² (2012). Wszystkie gminy powiatu należą do Euroregionu Śląsk Cieszyński, zarazem stanowiąc trzon tego euroregionu po polskiej stronie.
Powiat cieszyński rozciągający się wzdłuż południowej granicy województwa śląskiego, a zarazem granic Polski, w znacznej mierze pokrywa się z obszarem Śląska Cieszyńskiego. Historyczną i jednocześnie administracyjną stolicą regionu jest Cieszyn – najstarsze jego miasto. Specyficzne dla powiatu jest zróżnicowane ukształtowanie terenu i wynikająca z tego faktu różnorodność charakteru poszczególnych jego części. Na południowym wschodzie wznoszą się Beskidy z zalesionymi stokami, a im dalej na północ tym teren robi się coraz bardziej płaski, aby w końcu przeobrazić się w krajobraz nizinny obfitujący w liczne akweny wodne ze Zbiornikiem Goczałkowickim na północnej granicy powiatu. Specyfika regionu i jego wyjątkowość jest wynikiem przenikania się wielu różnorodnych czynników. Obecny wizerunek tej ziemi, jej kulturę i mieszkańców ukształtowała historia przynależności państwowej. Tereny te, do X wieku wchodzące w skład państwa Wielkomorawskiego przez prawie 350 lat należały do państwa Polskiego. W tym czasie wyodrębniło się i konstytuowało się Księstwo Cieszyńskie, a dziedziczący je książęta piastowscy utworzyli linię Piastów Cieszyńskich. W 1327 r. księstwo jako ziemie lenne przeszło pod panowanie Korony Czeskiej, a w późniejszych wiekach wraz z nią stało się częścią Monarchii Austro-Węgierskiej. Poza granicami Polski obszar pozostawał aż do 1918 r. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę oraz Czechosłowację przynależność Śląska Cieszyńskiego stała się przyczyną sporu między tymi państwami. Przybrał on postać konfliktu zbrojnego, a rozstrzygnięty został dopiero w 1920 r. przez Radę Ambasadorów, decyzją której sporny obszar podzielono między obie strony. W 1938 r. wykorzystując trudną sytuację polityczną Czechosłowacji, wojska polskie wkroczyły w głąb terytorium sąsiada i przyłączyły do kraju czeską część Śląska Cieszyńskiego. W 1945 r. po zakończeniu działań wojennych, przywrócony został stan z 1920 r. Na dzisiejszy wizerunek cieszyńskiej ziemi ogromny wpływ mieli i mają jej mieszkańcy. Współistnienie wyznań religijnych, różnice wynikające z kultury związanej z regionem, złożony proces kształtowania się tożsamości narodowej i wspomniane już historyczne zmiany przynależności państwowej odcisnęły trwałe piętno na społeczeństwie Śląska Cieszyńskiego. W dniu dzisiejszym w granicach powiatu mieszka najliczniejsza społeczność ewangelicka w Polsce. Reformacja przyjęta została na terenie Księstwa Cieszyńskiego bardzo otwarcie przez wszystkie stany, a jej propagatorem był ówczesny władca książę Wacław Adam. W kolejnych wiekach, w wyniku działań kontrreformacyjnych, a później w czasach większej lub mniejszej tolerancji religijnej, miejscowi protestanci przechodzili różne koleje losu. Współistnienie wyznań wpłynęło zarówno na historię tych ziem, jak i na wyjątkową tolerancję jej mieszkańców. Zróżnicowanie kulturowe mieszkańców Śląska Cieszyńskiego wynikało bezpośrednio z ukształtowania terenu. W Beskidach dominowali Wołosi, w miastach przenikała się kulturowo miejscowa ludność ze społecznościami niemieckimi, a w późniejszych czasach, w wyniku emigracji, także z Czechami. Ewoluowanie procesów narodowotwórczych w XIX wieku, krystalizowanie się przynależności narodowej i walka o uznanie prawa do samostanowienia, zwłaszcza pod rządami Habsburgów, silnie wpłynęła na świadomość narodową miejscowej ludności, ale zarazem pozostawiła ją otwartą na odmienność. Bogata historia, wyjątkowa kultura, różnorodność krajobrazu i lokalizacja tworzą całokształt zachęcający do bliższego poznania i zobaczenia wszystkiego z bliska.
DOJAZD
Położenie powiatu cieszyńskiego na ważnych szlakach komunikacyjnych sprawia, że nie tylko łatwo, ale i szybko można się tu znaleźć. Poznać Ziemię Cieszyńską można także podróżując na południe Europy – warto się tu zatrzymać nie tylko na postój.
Samochodem...
Przebiegająca przez Cieszyn trasa E75 będąca połączeniem tranzytowym północy Europy z południem, stała się jeszcze bardziej popularną odkąd z największego przejścia granicznego pomiędzy Rzeczpospolitą a Republiką Czeską zniknęły szlabany. Bliskość tak ważnego szlaku tranzytowego sprawia, że dojazd samochodem ze wszystkich części Polski oraz od strony naszych południowych sąsiadów jest nie tylko łatwy, ale też odpowiednio komfortowy ze względu na jakość dróg.
Koleją i autobusem...
Do powiatu cieszyńskiego dojechać można nie tylko samochodem. Funkcjonują liczne połączenia kolejowe i autobusowe. Pociągiem bezpośrednio można tu dojechać z Górnego Śląska, Warszawy, Ostrawy, Pragi i Wiednia a autobusem dodatkowo z Krakowa. Najważniejszą stacją kolejową jest zarazem największe, dawne przejście graniczne w Zebrzydowicach – tędy przebiega trasa z Warszawy do Pragi i Wiednia. Z Warszawy i Górnego Śląska koleją dotrzemy bezpośrednio w góry, na dworzec do Ustronia czy Wisły. Stałe połączenia z Ostrawą (ale także ze Słowacją) znajdziemy w Cieszynie, zarówno polskim, jak i Czeskim.
Samolotem...
O ile na terenie powiatu nie ma żadnego lotniska, to odległości dzielące Cieszyn od portów lotniczych nie stwarzają problemów dla zainteresowanych tą formą podróży. Najbliższe lotnisko znajduje się w Ostrawie, do której z Cieszyna jest ok. 50 km. Do lotnisk w Katowicach Pyrzowicach i Krakowie Balicach jest dalej; odpowiednio 125 i 140 km, ale za to w znacznej części drogami ekspresowymi, a do Krakowa autostradą A4.
WARTO ZOBACZYĆ:
> Via Ducalis- Droga Książęca
> Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie
> Muzeum Drukarstwa w Cieszynie
> Muzeum Regionalne Chata Kawuloka w Koniakowie
> Muzeum im. Gustawa Morcinka w Skoczowie
> Muzeum Beskidzkie w Wiśle
> Muzeum Ustrońskie im. Jana Jarockiego
> Muzeum Biograficzne Zofii Kossak
> Chlebowa Chata w Górkach Małych
> Dom Zielin ,,Przytulia" w Brennej
> Archeopark w Kocobędzu
> Dom Przyrodnika w Hazlachu
> Centrum Edukacji Ekologicznej w Wiśle
> Centrum Koronki Koniakowskiej w Koniakowie
> Muzeum Trofeów Adama Małysza w Wiśle
> Muzeum Fauny i Flory wraz Motylarnią w Jaworzu
> Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej
źródło: www.powiat.cieszyn.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz