Powiat skarżyski – powiat w Polsce (województwo świętokrzyskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Skarżysko-Kamienna. Najmniejszy, a zarazem najsilniej zurbanizowany powiat województwa świętokrzyskiego. Graniczy z powiatami:
kieleckim
koneckim
starachowickim
szydłowieckim (województwo mazowieckie)
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejskie: Skarżysko-Kamienna
gminy miejsko-wiejskie: Suchedniów
gminy wiejskie: Bliżyn, Łączna, Skarżysko Kościelne
miasta: Skarżysko-Kamienna, Suchedniów
Znaczną część powierzchni powiatu (prawie 60%) zajmują kompleksy leśne stanowiące pozostałość Puszczy Świętokrzyskiej. Na ich terenie utworzone zostały rezerwaty (Świnia Góra, Dalejów), rezerwat archeologiczny Rydno oraz parki krajobrazowe (Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy, Sieradowicki Park Krajobrazowy). Przez powiat przepływa rzeka Kamienna, tutaj także uchodzi do niej kilka jej dopływów. Południowe krańce powiatu skarżyskiego sięgają obrzeży Gór Świętokrzyskich.
kieleckim
koneckim
starachowickim
szydłowieckim (województwo mazowieckie)
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejskie: Skarżysko-Kamienna
gminy miejsko-wiejskie: Suchedniów
gminy wiejskie: Bliżyn, Łączna, Skarżysko Kościelne
miasta: Skarżysko-Kamienna, Suchedniów
Znaczną część powierzchni powiatu (prawie 60%) zajmują kompleksy leśne stanowiące pozostałość Puszczy Świętokrzyskiej. Na ich terenie utworzone zostały rezerwaty (Świnia Góra, Dalejów), rezerwat archeologiczny Rydno oraz parki krajobrazowe (Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy, Sieradowicki Park Krajobrazowy). Przez powiat przepływa rzeka Kamienna, tutaj także uchodzi do niej kilka jej dopływów. Południowe krańce powiatu skarżyskiego sięgają obrzeży Gór Świętokrzyskich.
WARTO ZOBACZYĆ:
* Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku–Kamiennej - Mieści się w dzielnicy Rejów, istnieje od prawie 40 lat. Zbiory muzealne można oglądać jako ekspozycję plenerową a także w pomieszczeniach muzeum. Stanowią one drugi co do wielkości w kraju zasób eksponatów, po Muzeum Wojska Polskiego.
* Rejów - Pozostałości wielkiego pieca hutniczego pochodzą z XVIII/XIX w. Są to m.in. fundamenty, mur oporowy, kanał przepustowy – jedyny zachowany gar wielkiego pieca w Staropolskim Okręgu Przemysłowym. Wieli piec został wybudowany w 1835 r. przez Bank Polski.
* Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej - Jest jedyną wierną kopią wileńskiej Ostrej Bramy w Polsce. Rocznie Sanktuarium odwiedza około 70.000 pątników. Sanktuarium powstało na prośbę Polaków, którym został utrudniony kontakt z Wilnem.10 czerwca 1987 roku w Tarnowie Ojciec Święty Jan Paweł II poświęcił kamień węgielny pod budowę Sanktuarium.
* Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego - Wybudowany w 1923 r. zlokalizowany przy Alei Niepodległości. Obiekt w stylu neogotyckim.
* Kościół pw. św. Józefa - Drewniany, z 1928 r. przy ul. Legionów 64 w dzielnicy Zachodnie. Obok kościoła pomnik upamiętniający wizyty poety L. Staffa u ówczesnego proboszcza Antoniego Boratyńskiego.
* Cmentarz rzymskokatolicki - Z ok. 1885 r. przy ul. Cmentarnej.
* Cmentarz żydowski - Z przełomu XIX i XX wieku. Znajduje się tam od 20-100 nagrobków, większość w dobrym stanie, najwcześniejszy pochodzi prawdopodobnie z roku 1915.
* Cmentarz partyzancki - Cmentarz partyzancki znajduje sie przy drodze leśnej łączącej Skarżysko Książęce z majdowem. Jest to miejsce pochówku żołnierzy Armii Krajowej, którzy zginęli po zasadzce w Mroczkowie, a potem chowano tu także kolejnych poległych. Na cmentarzu znajduje sie kilkadziesiąt grobów.
* Dróżniczówka - Zabytek architektury wpisany do rejestru zabytków, budynek mieszkalno – administracyjny urzędnika drogowego z końca XIX w. przy ulicy Krakowskiej 171, na wzgórzu za przejazdem kolejowym przy zjeździe z obwodnicy na Starachowice. Na terenie posesji znajduje się zabytkowa około 200 – letnia studnia z drewnianym kołowrotem, kuta w wapieniu muszlowym, gdzie zachodzą silne procesy krasowe. Dziś Skarżyska dróżniczówka jest zajmowana przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad.i służy temu, do czego jest przeznaczony.
* Rezerwat "Rydno" - Rezerwat archeologiczny położony w miejscowości Łyżwy będącej północno – wschodnią dzielnicą miasta Skarżyska – Kamiennej ciągnie się aż po górę Św. Rocha pod Wąchockiem. Rezerwat "Rydno" utworzony został w tym miejscu decyzją z dnia 24 września 1957r. poz 514 dz. A/kl.Iva-2/1/514/68. Jednak utworzony obszar został naruszony przez lokalizację pól lagunowych oczyszczalni ścieków dla miasta Skarżyska – Kamiennej. W wersji wpisu do rejestru zabytków z dnia 3 listopada 1986 r. obejmuje zespół paleolitycznych osad przemysłowych wraz z kopalnią hematytu. Na obszarze tym obowiązuje zakaz naruszania podłoża ziemnego oraz wznoszenia jakichkolwiek obiektów bez uzgodnienia z Wojewódzkim Ośrodkiem Archeologiczno – Konserwatorskim w Kielcach. Pierwsze badania na tym terenie przeprowadzono w 1912 roku, następne zaś kilkakrotnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego - w latach 1921 oraz 1923-1925. W roku 1939 odkrywca kopalni hematytu i zarazem pomysłodawca nazwy Rydno, Stefan Krukowski, rozpoczął badania archeologiczne, które po II wojnie światowej kontynuowane były w latach czterdziestych i pięćdziesiątych. Rezerwat utworzono jeszcze w 1957 roku, natomiast do rejestru zabytków wpisany został 3 listopada 1986 roku.
* Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie - Dwudniowa pacyfikacja Michniowa 12 i 13 lipca 1943 roku obróciła wieś w zgliszcza i pogorzelisko. Ci, co przeżyli wiedzieli, że pamięć o pacyfikacji musi przetrwać. Dlatego pierwszą inicjatywą michniowskiej społeczności było wybudowanie pomnika, na którym wyryto nazwiska ponad 200 ofiar niemieckiego bestialstwa. Płyta zwieńczona jest krzyżem – symbolem cierpienia i męczeństwa. W pomnik wpisane jest także słowo PAX – pokój. W 1945 roku odbyły się pierwsze uroczystości rocznicowe pacyfikacji Michniowa podczas których poświęcono mogiłę pomordowanych.
* Rejów - Pozostałości wielkiego pieca hutniczego pochodzą z XVIII/XIX w. Są to m.in. fundamenty, mur oporowy, kanał przepustowy – jedyny zachowany gar wielkiego pieca w Staropolskim Okręgu Przemysłowym. Wieli piec został wybudowany w 1835 r. przez Bank Polski.
* Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej - Jest jedyną wierną kopią wileńskiej Ostrej Bramy w Polsce. Rocznie Sanktuarium odwiedza około 70.000 pątników. Sanktuarium powstało na prośbę Polaków, którym został utrudniony kontakt z Wilnem.10 czerwca 1987 roku w Tarnowie Ojciec Święty Jan Paweł II poświęcił kamień węgielny pod budowę Sanktuarium.
* Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego - Wybudowany w 1923 r. zlokalizowany przy Alei Niepodległości. Obiekt w stylu neogotyckim.
* Kościół pw. św. Józefa - Drewniany, z 1928 r. przy ul. Legionów 64 w dzielnicy Zachodnie. Obok kościoła pomnik upamiętniający wizyty poety L. Staffa u ówczesnego proboszcza Antoniego Boratyńskiego.
* Cmentarz rzymskokatolicki - Z ok. 1885 r. przy ul. Cmentarnej.
* Cmentarz żydowski - Z przełomu XIX i XX wieku. Znajduje się tam od 20-100 nagrobków, większość w dobrym stanie, najwcześniejszy pochodzi prawdopodobnie z roku 1915.
* Cmentarz partyzancki - Cmentarz partyzancki znajduje sie przy drodze leśnej łączącej Skarżysko Książęce z majdowem. Jest to miejsce pochówku żołnierzy Armii Krajowej, którzy zginęli po zasadzce w Mroczkowie, a potem chowano tu także kolejnych poległych. Na cmentarzu znajduje sie kilkadziesiąt grobów.
* Dróżniczówka - Zabytek architektury wpisany do rejestru zabytków, budynek mieszkalno – administracyjny urzędnika drogowego z końca XIX w. przy ulicy Krakowskiej 171, na wzgórzu za przejazdem kolejowym przy zjeździe z obwodnicy na Starachowice. Na terenie posesji znajduje się zabytkowa około 200 – letnia studnia z drewnianym kołowrotem, kuta w wapieniu muszlowym, gdzie zachodzą silne procesy krasowe. Dziś Skarżyska dróżniczówka jest zajmowana przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad.i służy temu, do czego jest przeznaczony.
* Rezerwat "Rydno" - Rezerwat archeologiczny położony w miejscowości Łyżwy będącej północno – wschodnią dzielnicą miasta Skarżyska – Kamiennej ciągnie się aż po górę Św. Rocha pod Wąchockiem. Rezerwat "Rydno" utworzony został w tym miejscu decyzją z dnia 24 września 1957r. poz 514 dz. A/kl.Iva-2/1/514/68. Jednak utworzony obszar został naruszony przez lokalizację pól lagunowych oczyszczalni ścieków dla miasta Skarżyska – Kamiennej. W wersji wpisu do rejestru zabytków z dnia 3 listopada 1986 r. obejmuje zespół paleolitycznych osad przemysłowych wraz z kopalnią hematytu. Na obszarze tym obowiązuje zakaz naruszania podłoża ziemnego oraz wznoszenia jakichkolwiek obiektów bez uzgodnienia z Wojewódzkim Ośrodkiem Archeologiczno – Konserwatorskim w Kielcach. Pierwsze badania na tym terenie przeprowadzono w 1912 roku, następne zaś kilkakrotnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego - w latach 1921 oraz 1923-1925. W roku 1939 odkrywca kopalni hematytu i zarazem pomysłodawca nazwy Rydno, Stefan Krukowski, rozpoczął badania archeologiczne, które po II wojnie światowej kontynuowane były w latach czterdziestych i pięćdziesiątych. Rezerwat utworzono jeszcze w 1957 roku, natomiast do rejestru zabytków wpisany został 3 listopada 1986 roku.
* Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie - Dwudniowa pacyfikacja Michniowa 12 i 13 lipca 1943 roku obróciła wieś w zgliszcza i pogorzelisko. Ci, co przeżyli wiedzieli, że pamięć o pacyfikacji musi przetrwać. Dlatego pierwszą inicjatywą michniowskiej społeczności było wybudowanie pomnika, na którym wyryto nazwiska ponad 200 ofiar niemieckiego bestialstwa. Płyta zwieńczona jest krzyżem – symbolem cierpienia i męczeństwa. W pomnik wpisane jest także słowo PAX – pokój. W 1945 roku odbyły się pierwsze uroczystości rocznicowe pacyfikacji Michniowa podczas których poświęcono mogiłę pomordowanych.
(źródło: https://skarzysko.powiat.pl/)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz