Łazy – miasto w Polsce położone, w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Łazy. Do 1947 r. miejscowość była siedzibą gminy Rokitno-Szlacheckie.
ze strony www Gminy:
Szukają Państwo ciekawego miejsca na weekendowy wypad z rodziną? Jesteście amatorami wodnego szaleństwa, górskiej wspinaczki czy rajdów rowerowych? A może lubicie spacery po lesie połączone z grzybobraniem czy pieczeniem kiełbasek?
Jeżeli odpowiedź choć na jedno z tych pytań brzmi - "tak", koniecznie muszą Państwo odwiedzić naszą Gminę. Jej obszar liczący 132 km2, obejmuje swym zasięgiem miasto Łazy oraz 14 sołectw: Chruszczobród, Chruszczobród Piaski, Ciągowice, Grabowa, Hutki Kanki, Kuźnica Masłońska, Niegowonice, Niegowoniczki, Rokitno Szlacheckie, Skałbania, Trzebyczka, Turza, Wiesiółka oraz Wysoka. Położenie we wschodniej części województwa śląskiego, na terenie niezwykle atrakcyjnej Jury Krakowsko-Częstochowskiej sprawia, że Gmina Łazy stanowi doskonałe miejsce do spędzenia wolnego czasu, a turystyka i sport są jedną z naszych najmocniejszych stron.
Największą atrakcją przyciągającą turystów do naszej gminy jest, pierwszy tego typu obiekt sportowy w powiecie zawierciańskim – Park Wodny „Jura”.
Po relaksujących chwilach spędzonych w Parku Wodnym „Jura”, zapraszam Państwa na wędrówkę po Gminie. Zachęcają do niej lasy pełne owoców runa leśnego, malownicze wzniesienia z jurajskimi ostańcami, skąd można podziwiać panoramę Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Wytrawnych przyrodników z pewnością pochłonie poznawanie unikalnych roślin na Górze Chełm, w dolinie rzeki Centurii oraz na łąkach w pobliżu Trzebyczki i Lasów Mokrzni.
Dla miłośników aktywnego wypoczynku również nie zabraknie atrakcji. Dobrze oznakowane i liczne ścieżki rowerowe oraz piesze pozwalają na spokojne i bezpieczne dotarcie do ciekawych turystycznie miejsc, a po trudach wędrówki można odpocząć na specjalnie przygotowanych biwakach leśnych. Dla wędkarzy prawdziwym rajem są stawy i rzeki: Mitręga i Centuria. Osoby uprawiające wspinaczkę górską mogą trenować na naturalnych skałkach jurajskich w Niegowonicach lub na sztucznej ściance wspinaczkowej w hali sportowej „Klaudiusz” w Łazach. Na pasjonatów off-roadu czekają nieczynne kamieniołomy w Wysokiej i Niegowonicach, gdzie w sposób bezpieczny i niezagrażający środowisku można bez reszty oddać się uprawianiu tego sportu.
Wszelakie inicjatywy podejmowane na terenie Gminy wspierane są przez aktywnie działające stowarzyszenia oraz mieszkańców, będących niewątpliwym atutem Gminy. Są gościnni oraz otwarci dla wszystkich, którzy chcieliby tutaj wypocząć, zainwestować, zamieszkać i kształcić się.
Edukacja i inwestowanie w młodzież jest dla nas zadaniem priorytetowym, dlatego zwracamy szczególną uwagę na nowoczesne metody nauczania oparte na narzędziach interaktywnych. Doskonałym tego przykładem są działające w Gminie Centra Kształcenia, powstałe w ramach projektu „Wioska internetowa – kształcenie na odległość na terenach wiejskich”, gdzie istnieje możliwość bezpłatnego podnoszenia kwalifikacji i zdobywania wiedzy poprzez dostęp do nowoczesnych stanowisk komputerowych z szerokopasmowym Internetem.
ZARYS HISTORYCZNY:
Pierwsze ślady obecności człowieka na tych terenach datowane są na około 120 000 lat p.n.e. Znaleziska archeologiczne potwierdzają występowanie osadnictwa również wielu późniejszych kultur. Około 40 000 lat p.n.e. w okresie paleolitu górnego pojawiły się kultury człowieka rozumnego, które pozostawiły po sobie narzędzia kamienne i wykonane z kości zwierząt. Około 5 000 lat p.n.e. napłynęła tutaj ludność wyrabiająca narzędzia ceramiczne, uprawiająca rośliny i hodująca zwierzęta.
W okresie wczesnego średniowiecza, tj. około VII w n.e., powstały pierwsze grodziska należące prawdopodobnie do domniemanego państwa Wiślan. Wyraźny rozwój osadnictwa nastąpił w okresie od XII do XIV wieku i był związany z powstawaniem licznych osad i grodów, zakładanych na prawie niemieckim. W XIV wieku w skład Ziemi Krakowskiej wchodziło 5 miejscowości, stanowiących większą część dzisiejszego obszaru Gminy: Grabowa, Niegowonice, Wiesiółka, Wysoka i Ciągowice. Wieś Chruszczobród należała natomiast do Księstwa Siewierskiego i została włączona do Rzeczpospolitej dopiero w 1790 roku. W skład dóbr ogrodzienieckich, które Włodek z Charbinowic, cześnik krakowski i starosta lubelski, w 1386 roku otrzymał od króla Władysława Jagiełły wchodziły wsie: Niegowonice, Wiesiółka i Wysoka. Nieco później do dóbr tych dołączyły: Grabowa i Rokitno Szlacheckie.
W XVI wieku po powstaniu powiatów dzisiejszy obszar Gminy Łazy znalazł się w obrębie dwóch powiatów: lelowskiego i krakowskiego. Przynależność administracyjna poszczególnych miejscowości pozostała w zasadzie niezmieniona aż do czasów rozbiorów. Do powiatu krakowskiego należały: Grabowa, Hutki Kanki i Niegowoniczki, a do powiatu lelowskiego - Niegowonice, Wiesiółka, Wysoka, Ciągowice, Rokitno Szlacheckie i Turza.
W XVII wieku wielkiego spustoszenia dokonał potop szwedzki, w czasie którego toczyły się ciężkie bitwy między Szwedami a wojskami Stanisława Warszyckiego - ówczesnego właściciela dóbr ogrodzienieckich. Bitwy te spowodowały zniszczenie fortyfikacji nadgranicznych w Grabowej, doprowadziły do ruiny zamek w Ogrodzieńcu oraz "wymazały" z mapy niektóre miejscowości, jak np. Mierzewice koło Chruszczobrodu.
Trzeci rozbiór Polski położył kres niepodległemu państwu i spowodował podział ziem polskich pomiędzy państwa zaborcze: Rosję, Prusy i Austrię. Granica między zaborem pruskim i austriackim ustalona została na rzece Pilicy. Cały obszar dzisiejszej Gminy Łazy znalazł się w granicach państwa pruskiego, jako tzw. Nowy Śląsk. W okresie wojen napoleońskich po zawarciu pokoju w Tylży 7 lipca 1807 roku obszar ten włączono do odtworzonej namiastki państwa polskiego - Księstwa Warszawskiego. Na mocy konwencji elbląskiej z 12 listopada 1807 roku do Księstwa Warszawskiego włączono całe Zagłębie Dąbrowskie.
Klęska Napoleona pod Moskwą i Kongres Wiedeński w 1815 roku były przyczyną utworzenia przez zaborców nowego tworu państwowego - Królestwa Polskiego, w skład którego weszły ziemie dawnego powiatu siewierskiego, a wraz z nimi miejscowości należące dzisiaj do Gminy Łazy. Obszar ten aż do początku I wojny światowej pozostawał pod silnym wpływem Rosji.
Miejscowość Łazy prawdopodobnie po raz pierwszy na mapach pojawiła się około roku 1790 i była wówczas niewielkim przysiółkiem Rokitna Szlacheckiego. Swój dynamiczny rozwój zawdzięczała powstaniu linii kolejowej – Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, którą uruchomiono w 1848 roku.
W dobie powstania styczniowego linie kolejowe stanowiły główną arterię komunikacyjną, o której opanowanie walczyły obie strony. W dniu 22 marca 1863 roku doszło do starcia oddziału powstańczego Teodora Cieszkowskiego z oddziałem rosyjskim w Kuźnicy Masłońskiej pod Łazami. Po upadku powstania styczniowego obszar Zagłębia Dąbrowskiego podzielono na kilka mniejszych rejonów i wyznaczono komendantów wojskowych. Łazy administracyjnie wchodziły w skład gminy Rokitno Szlacheckie.
Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości Łazy z pobliskimi miejscowościami wchodziły w skład powiatu będzińskiego. Dopiero 1 stycznia 1927 roku na mocy rozporządzenia rządu Rzeczypospolitej Polskiej dokonano nowego podziału administracyjnego tych terenów i z powiatu będzińskiego wyłączono gminę Rokitno Szlacheckie włączając ją do nowo utworzonego powiatu zawierciańskiego w województwie kieleckim.
20 stycznia 1945 roku wojska radzieckie wyzwoliły Łazy i okoliczne miejscowości spod okupacji hitlerowskiej. Na terenie ówczesnego województwa śląsko-dąbrowskiego, w powiecie zawierciańskim, utworzono Gminę Łazy.
Tuż po wojnie przeprowadzono reformę rolną. Przejęto i rozparcelowano ziemię, nieruchomości ziemskie oraz przejęto lasy na własność skarbu państwa. Utworzono ogródki działkowe i przydomowe. Zaczęły powstawać jednostki obsługujące rolnictwo - w czerwcu 1945 roku odbyło się zebranie założycielskie Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. W 1948 roku na walnym zebraniu podjęto decyzję o połączeniu się z Okręgową Spółdzielnią Powszechną w Łazach. Po połączeniu się spółdzielni w jedną całość Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Łazach stała się jedynym monopolistą handlowym i usługowym na terenie Łaz i Gminy. W 1953 roku utworzono Spółdzielnię Produkcyjną Nowe Życie w Rokitnie Szlacheckim na bazie szkoły rolniczej założonej w sierpniu 1945 roku oraz ziemi z parcelacji. W zachodniej części obecnie istniejącej gminy Łazy działało Państwowe Gospodarstwo Rolne w Wysokiej.
Największymi zakładami niezwiązanymi z rolnictwem były Cementownia Wysoka, Zakłady Ceramiczne, Zakłady Materiałów Ogniotrwałych i zakłady Polskich Kolei Państwowych (druga, co do wielkości stacja towarowa w Polsce).
W latach 40-tych rozpoczęły aktywną działalność domy kultury w Wysokiej, Łazach oraz kluby Ruchu m.in. w Rokitnie Szlacheckim i Ciągowicach. Działały kina w Łazach i Wysokiej oraz zakładowe biblioteki: kolejowa, przy Cementowni Wysoka i Zakładach Materiałów Ogniotrwałych. W 1948 roku powstała Gminna Biblioteka Publiczna w Łazach.
W 1950 roku powstał, działający do dziś, Bank Spółdzielczy w Łazach. Pierwsze walne zgromadzenie członków banku odbyło się 21 maja tego roku, a 3 sierpnia nastąpiła rejestracja w sądzie.
Po 1954 roku w miejsce istniejących dotąd gmin powołano gromady – Gromadzkie Rady Narodowe zostały utworzone w Rokitnie Szlacheckim, Chruszczobrodzie, Niegowonicach, Wysokiej i Ciągowicach. W Łazach powstała Osiedlowa Rada Narodowa.
W latach 60-tych nastąpił dynamiczny rozwój większości miejscowości wchodzących obecnie w skład Gminy Łazy. Budowane były wodociągi, elektryfikowane wsie, powstawały nowe drogi, oddawano do użytku nowe budynki szkolne w Wysokiej, Ciągowicach, Łazach i Grabowej. Założona została Spółdzielnia Kółek Rolniczych, która oprócz gospodarki ziemią organizowała wspólny zakup nasion, maszyn, nawozów sztucznych, materiałów budowlanych, narzędzi i sprzętu rolniczego.
1 stycznia 1967 roku Łazy otrzymały prawa miejskie. W tym czasie oddano do użytku Urząd Pocztowy, lecznicę zwierząt, budynek szkolny Zasadniczej Szkoły Zawodowej i Technikum Kolejowego wraz z internatem oraz stadion sportowy. Z inicjatywy lokalnej społeczności w 1969 roku wysunięto projekt budowy zalewu w Łazach. W 1971 roku rozpoczęto budowę 8,5 ha zalewu w dolinie Mitręgi, przy drodze prowadzącej do Niegowonic.
Po ponownej reorganizacji systemu administracyjnego 1 stycznia 1973 roku reaktywowano Gminę Łazy w powiecie zawierciańskim. W 1975 roku Gmina Łazy weszła w skład nowo utworzonego województwa katowickiego.
W 1978 roku otwarto Dom Towarowy, który był wówczas prowadzony przez Gminną Spółdzielnię. W 1982 roku w Łazach powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa, która została wyodrębniona ze Spółdzielni Mieszkaniowej w Zawierciu z jednoczesnym przejęciem zaawansowanych prac budowlanych na osiedlu ZMS (w latach 90-tych zmieniono nazwę osiedla na Podlesie) i zamieszkałego budynku przy ulicy Jesionowej. W ciągu kilkunastu lat oddano do użytku 392 mieszkania o różnym metrażu, wybudowano pawilon handlowy przy ulicy Spółdzielczej, w którym obecnie mieści się apteka, Urząd Pocztowy, Telekomunikacja Polska SA, zakład fryzjerski, sklepy spożywcze i przemysłowe.
Przemiany gospodarcze po 1989 roku spowodowały, że większość placówek handlowych i usługowych została sprzedana bądź wydzierżawiona prywatnym właścicielom. W wyniku ostatniej reformy samorządu terytorialnego, dokonanej w 1999 roku, Gmina Łazy znalazła się na terenie nowo utworzonego województwa śląskiego.
WARTO ZOBACZYĆ:
MIASTO ŁAZY
- Zrewitalizowane centrum miasta. W budynku dworca PKP znajduje się Punkt Informacji Turystycznej oraz Izba Tradycji, w której można zobaczyć pamiątki związane z koleją oraz Łazami. Na dworcu można również skorzystać z darmowego dostępu do Internetu podłączając się pod sieć PKP_WIFI.
- Teren lokomotywowni w Łazach ze szczególnie cenną „Królewską” wieżą ciśnień o konstrukcji murowanej.
- Historyczny parowóz budowany w latach 1946-1951. Jest następcą parowozu TY37.
- W odnowionym centrum Łaz znajduje się nowoczesna, podświetlana fontanna, która została napełniona solanką ze źródeł w Zabłociu koło Bierunia, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Łazach oraz Miejski Ośrodek Kultury.
- Siłownia zewnętrzna wraz z placem zabaw znajdująca się w Parku Miejskim za budynkiem Miejskiego Ośrodka Kultury.
- Kryta pływalnia w Łazach dla miłośników wodnego szaleństwa, mających do dyspozycji dwuczęściową halę basenu. Pierwszą z nich jest 25-metrowy basen pływacki z 6 torami, a drugą część stanowi basen szkoleniowo-rekreacyjny o długości 12,5 metra. Basen wyposażony jest w masaże powietrzne, masaże wodne w postaci kaskad wodnych oraz gejzery powietrzne. Dodatkową atrakcją jest ścianka wspinaczkowa, a brodzik pływacki jest rajem dla najmłodszych pływaków. Całości kompleksu dopełnia, wychodząca na zewnątrz budynku zjeżdżalnia, która dostarcza niezapomnianych wrażeń.
- Kompleks boisk sportowych Orlik przy Stadionie Łazowianki.
- Wielofunkcyjne ogólnodostępne boiska sportowe o nawierzchni z trawy syntetycznej przy Zespole Szkół nr 1 oraz Szkole Podstawowej nr 3 w Łazach.
- Zalew Mitręga zarybiony przez miejscowe koło PZW umożliwia pasjonatom wędkarstwa spędzenie wolnego czasu. Stanowi także idealne miejsce do organizacji imprez plenerowych.
- Cmentarz wojenny z 1924 r. na osiedlu Podlesie.
SOŁECTWA GMINY ŁAZY:
CHRUSZCZOBRÓD
- Na cmentarzu kościelnym stoi klasycystyczny, marmurowy obelisk-nagrobek generała wojsk polskich Gabriela Taszyckiego (zm. 1809), właściciela wsi w okresie Księstwa Warszawskiego.
- Kościół barokowy p.w. Nawiedzenia N.M.P. i św. Stanisława Biskupa, którego budowa rozpoczęła się około 1734 roku od wzniesienia murowanego prezbiterium i zakrystii. Obiekt trójnawowy, bazylikowy z transeptem oraz prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą, od zewnątrz zamkniętą trójbocznie. W kościele wiszą barokowe obrazy z XVIII wieku i zabytkowe rzeźby. Na uwagę zasługują również ludowo-barokowy krucyfiks. Na plebani znajduje się rękopis Iura Ecclesiae Parochialis Chroscobrodensis 1664, z dekoracją ornamentalną, herbem Radwan, literami IP CSSO PCH odnoszącymi się do Jana Puszyńskiego, miejscowego proboszcza oraz z dwoma orłami na kartach tytułowych.
- Ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko sportowe przy Zespole Szkół nr 3.
CHRUSZCZOBRÓD PIASKI:
- Stanowisko archeologiczne, na którym znaleziono luźny inwentarz ze schyłkowego paleolitu i mezolitu
CIĄGOWICE
- We wsi zachował się średniowieczny układ zabudowy o charakterze miejskim z upadkowym rynkiem i narożnymi wylotami.
- Nad rynkiem dominuje bryła kościoła św. Bartłomieja. Drewniany kościół parafialny pochodzący z XV wieku, spłonął w 1874 roku. Obecny kościół w stylu bazylikowo-romańskim wzniesiono w 1875 roku. Kościół jest kamienny, jednonawowy z wieżą, posiada trzy ołtarze. Zachowały się dwie renesansowe rzeźby z I połowy XVI wieku: św. Floriana i św. Wacława z tarczą. Do innych cennych elementów wyposażenia można zaliczyć: dwie barokowe figury św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, rzeźbę barokowo-ludową Chrystusa Zmartwychwstałego, rzeźbę ludową Ecce Homo z XIX wieku, rzeźbę ludową Chrystusa Frasobliwego oraz monstrancję barokową z II połowy XVII wieku z figurkami aniołów. Na plebani znajduje się rękopis Hortus Rosarianus z 1779 roku w skórzanej oprawie i współczesnymi okuciami oraz superekslibrisem z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej i św. Jana oraz literami XABPC odnoszącymi się do ks. Antoniego Biebielskiego, proboszcza w Ciągowicach, karta tytułowa z dekoracją roślinną.
- W dolnej części rynku, na północ od kościoła znajduje się studnia z murowaną kapliczką- z 1 poł. XIX w. o dachu namiotowym wspartym na 4 kolumnach. Wewnątrz stoi rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w. lub przełomu XVIII i XIX w.
- Na stoku pn.-wsch. znajduje się cmentarz ze starymi nagrobkami Poleskich (dziedziców Rokitna Szlacheckiego)
- W zachodniej części wsi częściowo zachował się murowany dworek szlachecki wraz z zabudowaniami dworskimi i parkiem.
- Na wschód od wsi występują glinianki i nasypy po dawnej kopalni odkrywkowej węgla brunatnego.
GRABOWA
- Pomnik w przysiółku Błojec został wzniesiony po II wojnie światowej. Upamiętnia tragiczny dzień pacyfikacji mieszkańców i partyzantów okolicznych oddziałów walczących z Niemcami w 1944 roku.
- Kapliczka domkowa przy ul. Ogrodowej pochodząca z początku XX wieku. Jej fundatorem był bogaty gospodarz Paweł Czapla. W kapliczce znajduje się obraz Matki Boskiej oraz figury św. Piotra i Pawła, które pochodzą z kościoła parafialnego w Niegowonicach. Obok kapliczki stoi figura św. Jana Nepomucena.
- Kapliczka domkowa pochodząca najprawdopodobniej z I połowy XIX wieku. Jest to obiekt murowany, potynkowany, prostokątny, pokryty dwuspadowym dachem. W środku znajduje się rzeźba ludowa Ecce Homo.
- Miasteczko Ruchu Drogowego.
HUTKI-KANKI
- Rezerwat leśny - Góra Chełm obejmujący swoim obszarem ponad 12 ha. Skaliste wzgórze (443 m n.p.m.) pokryte starodrzewiem bukowym z domieszką jaworu i jodły, o niezwykle bogatym gatunkowo runie, stanowi doskonałą ścieżkę dydaktyczną.
- Źródła rzeki Centuria o bardzo czystej wodzie, na jej brzegach rośnie duża ilość warzuchy polskiej. Na rzece utworzono niewielki staw, wokół niego wybudowano domki kempingowe.
- Biwak Leśny im. sierż. Grzegorza Załogi zlokalizowany obok Góry Chełm i ważniejszych szlaków rowerowych i pieszych. Posiada zadaszone wiaty z paleniskiem. Dla turystów przygotowano parking, możliwość skorzystania z wody i energii elektrycznej. Idealne miejsce do wypoczynku oraz rozpoczęcia zwiedzania Wyżyny Krakowsko Częstochowskiej.
- Wywierzysko ujęte w studnię. Potok poniżej studni ginie w piaskach (ponor).
- Pomnik przyrody - stara lipa w pobliżu studni, na której wisi kapliczka przydrożna.
- Młyn pochodzący najprawdopodobniej z XIV wieku. Po II wojnie światowej zamontowano turbinę, która zastąpiła koło wodne.
- Kapliczka domkowa znajdująca się w pobliżu drogi biegnącej ku górze Chełm. Została wybudowana w 1861 roku przez właścicieli młyna wodnego.
NIEGOWONICE
- Przy ul. Cmentarnej znajduje się cmentarz parafialny pochodzący z 1798 roku. Stoi tutaj pomnik wzniesiony ku czci powstańców poległych w 1863 roku. Na pomniku widnieje napis: 8 Bohaterom poległym pod Krzykawką w 1863 r. tutaj pochowanym w hołdzie. Rodacy 3 maja 1922. Na cmentarzu jest również mogiła żołnierzy z okresu I wojny światowej i kilka innych zabytkowych pomników.
- Kamieniołom w Niegowonicach idealny teren dla miłośników jazdy szybkiej, zawodów strzeleckich (FT/HFT/Silhouett) czy paintballowych. Kamieniołom wapieni i iłów jurajskich na wzgórzu u stóp Góry Stodólskiej (434,7 m n.p.m.). W dolnych warstwach górnej jury - amonity, w górnych warstwach buły krzemionkowe z ławicami gąbek, odciskami jeżowców i małż.
- W okolicy Niegowonic ciągnie się Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie. Wśród jednych z najdalej wysuniętych na zachód skał jurajskich tego pasma - przez wzgórze Kromołowiec prowadzi droga do Ogrodzieńca, która tworzy tu malownicze serpentyny przypominające drogi w wysokich górach. Jako, że to wzgórze stanowi doskonały punkt widokowy na Pustynię Błędowską i Rabsztyn przy drodze od strony wsi utworzony został mały parking-
- Najwyższe w okolicy wzgórza – Stodólsko (435 m n.p.m.), Wielkanoc i Lipowa to idealne miejsca widokowe, gdzie miłośnicy fotografii mają możliwość zrobienia naprawdę ciekawych zdjęć.
- Kościół pw. św. Franciszka w Niegowonicach wzniesiony w 1802 r. Świątynia, posiadająca cechy barokowo-klasycystyczne, powstała przy stojącej tutaj pierwotnie drewnianej kaplicy dworskiej. Kościół odnawiany był w końcu XIX w. Murowana, otynkowana budowla posiada jedną nawę z dobudowaną kruchtą, transept oraz trójbocznie zamknięte prezbiterium z dwiema zakrystiami i składzikiem. Nad zachodnią częścią nawy wznosi się wieża na planie kwadratu. Wewnątrz kościoła znajduje się m.in. łaskami słynący krucyfiks Pana Jezusa Miłosiernego (pochodzący z XVI w.), późnobarokowa chrzcielnica, a także cenne sprzęty liturgiczne: barokowe kielichy oraz monstrancja o cechach rokokowych i klasycystycznych, z początku w. XIX. Polichromia kościoła jest dziełem Antoniego Dawmonta i została wykonana w 1932 r. Drewniany ołtarz główny pochodzi z czasów współczesnych.
- Dwie zabytkowe kapliczki słupkowe - drewniane z rzeźbami o charakterze ludowym oraz kapliczka murowana z figurą św. Jana Nepomucena usytuowana nad jednym z wielu źródeł.
- Ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko sportowe przy Zespole Szkół nr 2.
ROKITNO SZLACHECKIE
- Pozostałości zespołu pałacowo-parkowego. Nie zachował się pierwotny, drewniany budynek dworski, pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku. Zachowały się natomiast fragmenty neogotyckiej rozbudowy z II połowy XIX wieku, na które składają się biblioteka i wieża oraz część zabudowań gospodarczych. Wokół budynków rośnie park krajobrazowy ze starodrzewiem o mało czytelnej kompozycji. Zatarciu uległ pierwotny układ ścieżek parkowych. Zachowały się jedynie aleje: lipowa i kasztanowa oraz szpaler drzew.
- Kapliczka przydrożna z XIX wieku. Jest to obiekt murowany, potynkowany. Wewnątrz znajduje się rzeźba ludowa św. Jana Nepomucena.
- Zagospodarowane centrum wsi.
SKAŁBANIA
- Źródełko św. Jana Nepomucena.
TRZEBYCZKA
- Wyróżnia się bardzo bogatą florą i w związku z tym cieszy się dużym zainteresowaniem botaników. Zaczyna tu bieg rzeka Trzebyczka uchodząca do czarnej Przemszy.
WIESIÓŁKA
- Zagospodarowane centrum wsi wraz z wiatą grillową, odnowioną zabytkową studnią, kapliczką Matki Boskiej i placem zabaw.
WYSOKA
- Ruiny Zespołu pałacowo-parkowego. Z obiektów kubaturowych wchodzących w skład dawnego założenia pałacowo-parkowego, zachowały się do dziś: ruiny klasycystycznego pałacu wybudowanego około 1791 roku oraz dawna oficyna pałacowa, która obecnie jest budynkiem mieszkalnym, wybudowana równocześnie z pałacem i odnowiona w 1909 roku. Zachowany został układ powiązań funkcjonalnych założenia. Pałac otoczony jest parkiem krajobrazowym o zatartej pierwotnej kompozycji. Dostrzec jednak można czytelny, osiowy i modularny układ założenia, o którym świadczy rozmieszczenie wnętrz parkowych. Zachowały się także podstawowe elementy jego kompozycji w postaci zieleni wysokiej.
- Budynek dawnej szkoły przy ul. Robotniczej wzniesiony w 1817 roku. Jest to obiekt murowany, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, dwutraktowy. Posiada dwuspadowy dach kryty papą.
- Kamieniołom przeznaczony dla tych, którzy lubią jazdę przeprawową. Długie trawersy i strome podjazdy z pewnością dadzą się we znaki zarówno ludziom jak ich maszynom.
- Ogólnodostępne wielofunkcyjne boisko sportowe przy Szkole Podstawowej.
źródło: https://www.lazy.pl/